Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Opr. Dr. Orhan Koç, engelli ve yaşlı bakımevleri ile huzurevlerinde alınan korona virüs (Covid-19) tedbirleri ve vaka sayılarına ilişkin bilgi verdi. İHA muhabirinin sorularını yanıtlayan Koç, "Ülkemizde yaşlılarımıza ve engellilerimize hizmet verdiğimiz 977 bakım merkezimiz var. Bu merkezlerimizde 55 bin 585 kişi hizmet almakta. Huzurevi bağlamında baktığımızda 455 huzurevimiz var. Bu huzurevleri içerisinde bir kısmı ‘Yaşlı Yaşam Merkezi dediğimiz ev ortamında hizmet verdiğimiz birimler" diye konuştu.

“HİÇBİR KRONİK RAHATSIZLIĞI OLMAYAN YAŞLIMIZ HEMEN HEMEN YOK”

Koç, huzurevlerindeki yaş ortalamasına ve sağlık durumlarına ilişkin, "Huzurevlerimizdeki yaşlılarımızın yaş ortalamasına baktığımızda yüzde 50’si 80 yaşın üzerinde. Yaşlılarımızın hemen hemen hepsinde bir kronik rahatsızlık var. Kiminde tansiyon eşlik etmekte, kiminde kalp yetmezliği var. Hiçbir kronik rahatsızlığı olmayan yaşlımız hemen hemen yok” şeklinde konuştu.

Bakım merkezleri ve huzurevlerindeki korona virüs tedbirlerine ilişkin konuşan Koç, "Ülkemizde henüz daha ilk vaka açıklanmadan önce biz 7 Ocak’ta bütün kuruluşlarımıza özel, resmi, belediyeye bağlı kuruluşlar da dahil, Covid ve önlemlere ilişkin ilk resme yazımızı göndermiştik gerek sağlıkla ilgili tedbirlerin alınması, gerek de eğitimlerinin verilmesi hususlarında. Kişisel anlamda davranış değişikliği yapmak çok kolay değildir, özellikle yaşlılarda, engellilerde kısa süre içerisinde maske takmalarını söylemeniz, sık sık el yıkamalarını söylemeniz, bunların da davranış değişikliğine dönüşmesi çok kolay değildir. Bu açıdan çok erken başlamak gerekiyordu. Biz de öyle yaptık" şeklinde konuştu.

Koç, sözlerini şöyle sürdürdü:

"28 Şubat’ta ise henüz Türkiye’de ilk vaka açıklanmadan önce tüm kuruluşlarımıza biz ziyaret kısıtlamaları getirdik. Acil bir durum olmadığı sürece yaşlılarımızın kuruluştan dışarı çıkmamaları noktasında talimatlar gönderdik. Personelimiz dahi akrabalarından, çevresinden herhangi bir yurt dışından gelen vatandaşla temas etmeleri durumunda kuruluşa hizmet vermemelerini, izinli olmalarını sağlamaya çalıştık.”

GÜNDE 4 TARAMA YAPILIYOR

Koç, bütün yaşlıların, bütün kuruluş hizmeti alan bireylerin günde 4 defa sağlık taramasından geçirildiğini ifade etti. Koç, korona virüsle mücadele kapsamında gerekli duyulan tıbbi ve temizlik malzemelerinin tümünü üç aylık stoklar şeklinde temin ettiklerini söyledi. Takip programları ile stok yönetimi yaptıklarını da dile getiren Koç, "Bugün itibarıyla herhangi bir malzeme sıkıntımız yok" dedi.

Söz konusu kuruluşlarda çalışan personellere ilişkin de konuşan Koç, "Personelimiz de 26 Mart’ta toplumdaki virüsün yayılma hızına bakarak, evlerine gidip geliyorken risk altında olmalarını da göze alarak kuruluşun içerisinde 7 günlük, 10 günlük, daha sonra 8 Nisan’da da 14 günlük sabit vardiyaya geçmelerini sağladık. Kuruluşlarımızda yatıyorlar" diyerek personellere gösterdikleri özveri için teşekkür etti.

Koç, "Bütün vardiya girişlerinde testleri yapıyoruz. Pozitif olan veya pozitif olmayıp herhangi bir şikayeti olan personelimizin tedavi süreçlerini başlatıyoruz ve kuruluşumuzda hizmet vermesinin önüne geçmiş oluyoruz” ifadelerini kullandı.

Koç, "Bütün bu tedbirlere rağmen bu bir salgın. Toplumun her kesimine yayılabilen, yayılmayla ilgili bütün izolasyon kurallarına dikkat etmemize rağmen bugünkü vaka sayılarını biliyoruz, Sağlık Bakanlığı her gün açıklıyor. Tabii ki kuruluşlarımızda da bütün bu tedbirlere rağmen kuruluşlar 7/24 saat canlı işletmelerdir ve toplumun içindeki işletmelerdir. Buralarda da maalesef virüsün bulaşmış olduğu ve pozitif vakalar diye ifade ettiğimiz yaşlılarımızdan hastalananlar var ve bunların da tedavi süreçleri ilk günden itibaren yakın takibe alınıyor. Sağlık İl Müdürlüğü ile birlikte gerekli önlemler alınarak yaşlılarımız hastaneye sevk ediliyor. Hastanedeki tedavi süreçleri takip edilerek bu süreci tamamlıyoruz” şeklinde konuştu.

“FARKLI PERİYOTLARDA TARAMALAR YAPIYORUZ”

Erken teşhisin önemini vurgulayan Koç, "Kuruluşlarımızda birden fazla farklı periyotlarda taramalar yapıyoruz. Personelimizi girerken tarıyoruz. İçeride hafif bir bulgu, şikayet olduğu zaman yaşlımızın hemen testlerini yapıyoruz. Testin pozitif çıkması durumunda kuruluşun tümünü tarıyoruz” dedi. Koç, bütün kuruluşu tarayarak erken tanı koyduklarını ifade etti.

“ENGELLİ VE YAŞLI BAKIMEVLERİ İLE HUZUREVLERİNDE BİN 30 VAKA, 484 İYİLEŞEN VAR”

Engelli ve yaşlı bakımevleri ile huzurevlerindeki korona virüs vaka sayısını da açıklayan Koç şunları söyledi:

"55 bin kurumsal bakımda olan yaşlımız var, engellimiz var. Bunların içerisinden tarama yöntemiyle herhangi bir bulgusu olmadan teşhis koydurduğumuz bin 30 vakamız var. Bu, bin 30 vakamızın tümünün hastane süreçlerinde tedavilerini yaptırdık ve 484 yaşlımız ve engellimiz taburcu oldu. Bu yaşlılarımızın içinde 102 yaşında olan yaşlılarımız var, 94 yaşında olan yaşlılarımız var. Yani, ileri yaşta olup da virüsü yenen yaşlılarımız var.”

Koç, taramaların kuruluş içinde gerçekleştirildiğinin de altını çizdi.

“TÜRKİYE BU ANLAMDA TEDAVİ ALGORİTMASINDA DÜNYA ÜLKELERİNE ÖRNEK OLMUŞ BİR ÜLKEDİR”

Yaşlılara ilişkin tedavi süreçlerini yakından takip ettiklerini dile getiren Koç, “Erken teşhis koymamız, erken tanı koymamız, hastane süreçlerini erken başlatmamız ve bütün elimizdeki ilaçlar, Türkiye bu anlamda tedavi algoritmasında dünya ülkelerine örnek olmuş bir ülkedir, tedavilerin başlamış olmasına rağmen kritik süreçte hassas yaşlılarımız var. Bunlar içerisinde, bütün bu tedavilere rağmen; erken tanı koymamıza, erken tedavi yapmamıza rağmen vefat eden yaşlılarımız da var. Bu süreci, bütün bu tedbirleri artırarak devam ettiriyoruz” diye konuştu.

ÖZEL BAKIM MERKEZLERİNE İLİŞKİN İDDİALARA YANIT

Koç, bazı özel bakım merkezlerinde bazı yaşlılara bakılmadığı, korona virüse yakalanan yaşlıların ailelerine geç haber verildiği yönündeki iddialara ise, "Her zaman olduğu gibi bugün de gerek Covid pozitif olan yaşlılarımız veya engellilerimiz, gerekse sağlığıyla ilgili herhangi bir semptomu olan yaşlılarımızı 112 sistemi ile hastaneye kaldırıyoruz. Bu süreçte yaşlımızın yakınına mutlaka bilgi veriyoruz ve kendilerinin de bu sürece dahil olmalarını istiyoruz. Özellikle salgın döneminde bu hassasiyetimiz daha da artarak devam etmekte ancak münferit hadiseler olabilir. Bunlar olduğu zaman mutlaka yaşlımızın kendisi veya yakını bizim kuruluşumuza, bizlere ulaşabileceği mekanizmalarımız var” şeklinde cevap verdi.

Koç, bakanlığın çağrı merkezinin 24 saat hizmet verdiğini ifade ederek, 183, 144 çağrı merkezi hatlarından, CİMER üzerinden vatandaşların kendilerine ulaşabileceklerini hatırlattı. Vatandaşlara seslenen Koç, “Kurumsal bakımda olan engelli ve yaşlımıza en üst düzeyde hizmet verdiğimizden bütün vatandaşlarımızın emin olmasını istiyoruz. Alınması gereken tedbirlerin zamanında, etkin bir şekilde alındığını, kurum ve kuruluşlarımızın karantina kurallarıyla işletildiğini, personelimizin de bir adanmışlık, bir gönüllülük, bir özveriyle kuruluşlarımızda 14 gün hiç çıkmadan hizmet verdiğini bilmelerini isterim” dedi.

Koç, vatandaşlardan yaşlıları aramalarını, onların moral ve motivasyonunu artırmalarını istedi.

101 YAŞINDA KORONA VİRÜSÜ YENDİ

Öte yandan, Kahramanmaraş Şehit Hakan Duyğal Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nde kalan 101 yaşındaki Ömer Dinler korona virüsü yendi. Tedavisinin ardından taburcu olan Dinler, kaldığı merkezde alkışlarla karşılandı.

(Cevdet Fırat Aydoğmuş - Erdinç Türkcan/İHA)