Yükseköğretim Kurumu Başkanlığı (YÖK) Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, YÖK-Gelecek Projesi’nin birini aşaması olan ‘Öncelikli alanlarda araştırma görevlisi’ kadrolarına yönelik ek izinleri üniversitelere gönderdiklerini açıklayarak ikinci aşamaya geçildiğini belirtti.

Halihazırda birinci aşamanın devam ettiğini belirten Prof. Dr. Saraç, “Şimdi projemizin ikinci aşaması olan ‘Öncelikli Alan Öğretim Üyesi’ istihdamını da başlatıyoruz. Projenin bu aşamasında öncelikli ve özellikli alanlar olarak ‘Kritik Teknoloji Alanları’ belirlendi. Dünyada ‘kritik teknoloji’ olarak adlandırılan alanlara ilişkin ‘etki’ ve ülkemiz şatlarında ‘yapılabilirlik’ analizleri dikkate alınarak kendi içlerinde önceliklendirildi. Daha sonra da belirlenen bu alanlarda üniversitelerin yetkinliğine ilişkin bibliyometrik analizler yapıldı. Başarılı bulunan üniversitelerin bölümleri ile bu kritik alanlar eşleştirildi. Bu çalışmaya TÜBİTAK da destek verdi” açıklamasında bulundu.

Belirlenen alanları da açıklamasında sıralayan Saraç, “Buna göre belirlenen alanlar şunlar: Bilgi güvenliği, Biyomedikal ekipman, Biyoteknolojik ilaç teknolojileri, Bulut bilişim, Büyük veri ve veri analitiği, Enerji depolama, Genişbant tekonolojileri, Güneş enerjisi, İleri fonksiyonel malzeme ve Enerjik malzeme teknolojileri, Kuantum teknolojileri, Mikro-Nano-Optik elektromekanik sistemler, Modelleme ve Similasyon Teknolojileri, Motor teknolojileri, Nesnelerin interneti, Robotik, Mekatronik ve Otomasyon, Rüzgar enerjisi, Tarım ve hayvan biyoteknolojisi, Yapay zeka ve Makine Öğrenmesi. Bu alanların disiplinlerarası olması yükseköğretim sistemini çağın gittiği yöne doğru yönlendirmemizin de habercisidir” ifadelerini kullandı.

Başarılı olan bölümlerin ek kadro ile desteklenerek ödüllendirileceğini aktaran Saraç, “Bu projede kadrolar üniversitelere torba olarak dağıtılmayacak, ilgili üniversitenin bu alanlarda öne çıkan bölümlerinde ilan edilmek üzere ek kadrolar tahsis edilecektir. Böylelikle bu bölümler yeni kadrolar ile desteklenip, güçlendirilme ile daha başarılı süreçlere teşvik edilecektir. YÖK kurulduğu tarihten itibaren ilk defa başarılı bölümlerin, merkezi olarak YÖK tarafından görülmesi ve bunlara kadro takviye yapılması söz konusu oluyor” diye belirtti.

“ŞEFFAFLIK, LİYAKAT VE FIRSAT EŞİTLİĞİ GÖZETİLECEK”

YÖK-Gelecek Projesi’ndeki iki aşamanın birbirlerini tamamlayıcı şekilde kurgulandığına vurgu yapan Saraç, “Yeni ve yenilikçi bir girişim olan projenin önemli bir özelliği de Yeni YÖK’ün diğer projelerinde olduğu gibi, şeffaflık, liyakat ve fırsat eşitliği gözetilerek kurgulanmasıdır. Bu projede sadece ülke için önemli olan kritik teknoloji alanlarında başarılı öğretim üyelerinin bulunduğu bölümlere başarısı dolayısıyla ayrıcalık tanınıyor. Kurgu yapıldıktan ve proje uygulamaya sokulduktan sonra diğer projelerimizde olduğu gibi süreçlerin sürdürülmesi üniversitelere bırakılacak. Geçtiğimiz günlerde kamuoyu ile ilk paylaştığımız YÖK-Gelecek Projesi’nin birinci aşaması olan ‘Öncelikli Alanlarda Araştırma Görevlisi Alımı’ üniversitelere yapılan ek kadro tahsisleridir. Projemizin ikinci aşaması ise ‘kritik teknolojilerde’ öğretim üyesi yani; Doktor, Öğretim Üyesi, Doçent ve Profesör kadroları için üniversitelere ‘ek’ izinler verilmesidir. Her ikisinde de verilen kadrolar üniversitelerimizin kullanma izni almış olduğu kadrolar değil verilecek ek kadro izinleridir. Projemizdeki bu iki aşama birbirinden farklı gibi görünse de birbirlerini tamamlayıcı şekilde kurgulanmıştır. İkinci aşamada üniversitelere verilecek bu kadro izinleri ülkemizin “kritik teknolojilerde hızlı atılım yapması’ içindir” ifadelerine yer verdi.

“77 ÜNİVERSİTEYE 18 KRİTİK TEKNOLOJİ ALANINDA 750 EK ÖĞRETİM ÜYESİ KADROSU”

Proje kapsamında yapılacak öğretim üyesi alımında ilk olarak öncelikli kritik teknoloji alanlarının belirlendiğini aktaran Saraç, bölümlerin alanlara yönelik yetkinlik haritalarının da çıkarıldığını ekledi. Ek kadroların bu harita ışığında çıkarıldığına değinen Saraç, “Bu kapsamda 77 üniversite 18 kritik teknoloji alanlarında üniversitenin ‘mevcut kadroları izinlerine ek olarak’ toplamda 750 öğretim üyesi daha alabilecek. En fazla kadroyu sırasıyla Orta Doğu Teknik, İstanbul Teknik, Yıldız Teknik, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi alacak. Bu kadrolar üniversitelerin kendilerine verilen genel cari usuldeki kadrolarına ek olacak” dedi.

YÖK BAŞKANI M. A. YEKTA SARAÇ, AÇIKLAMALARINA ŞU ŞEKİLDE DEVAM ETTİ:

“Alan bazında belirlenen kritik teknoloji alanlarında üniversite yetkinlik haritası çıkarıldı. İlk olarak hacim-nicelik ve kalite-nitelik olarak iki ana başlık belirlendi. Hacmin yüzde 40, kalitenin yüzde 60 oranında etki edeceği bir sistem ile her ikisinin altında ilgili alt göstergeler tespit edildi. Hacim göstergesinde şunlara bakılacak: Dünyadaki akademik birikime katkı, akademik değer oluşturan kritik kitle, odaklanma etkisi. Kalite göstergesinde ise şunlara bakılacak: Akademik yayınların kalitesi, nitelikli akademik yayın üretme, akademisyenlerin verimliliği, sanayiye katkıda bulunacak nitelikte yayın üretme kapasitesi, Türkiye’nin uluslararasılaşmasına katkı, üniversitenin uluslarasılaşmasına katkısı. Her iki ana başlığın alt göstergelerinde de somut çıktıya dayalı formüller kullanıldı. Bu formüllerde yayın sayısı, yayın etkisi, Türkiye’de ve dünyada aldığı atıflar, patentler, uluslararası işbirlikleri gibi faktörler yer almaktadır. YÖK-Gelecek Projesinin üçüncü ayağı olan YÖK Akademik Liyakat-Kariyer Platformu da yine bu ay içinde uygulamaya sokulacak.”

(Emin Kuvat/İHA)