Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Türkiye-Arnavutluk Ekonomik, Ticari, Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu 12’nci dönem toplantısı kapsamında bakanlıkta Arnavutluk Maliye ve Ekonomi Bakanı Anila Denaj ile bir araya geldi. İkili toplantının ardından Türkiye ile Arnavutluk arasında ‘KEK 12. Dönem Protokolü’ imzalandı. Bakan Kasapoğlu, Arnavutluk’ta yaşanan deprem dolayısıyla taziyede bulunarak, geçmiş olsun dileklerini iletti. İki ülke arasındaki ilişkinin köklerinden ve öneminden bahseden Kasapoğlu, Avrupa Birliği’ne (AB) aday olan Arnavutluk ile Türkiye arasında kazan-kazan prensibiyle ticaretin devam edeceğini söyledi. Bakan Kasapoğlu, “Ticari ve ekonomik ilişkilerimizin daha da yüksek seviyelere çıkarılması ülkemizin önceliklerinden birisidir. Ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin gerek ekonomilerimize, gerek bölgenin ekonomik altyapısının ve refahının artırılmasına önemli katkı sağlayacağı açıktır. Esasen, son dönemde iki ülke ticaret hacminde kaydedilen yükselme, bu alanda önemli mesafeler kaydedildiğini bizlere gösteriyor” ifadelerini kullandı.

“PROTOKOL HER İKİ ÜLKENİN KARARLIĞINI VE SİYASİ İRADESİNİ TEYİT EDEN BİR NİTELİKTE”

Komisyon toplantısı görüşmelerinin Türkiye ve Arnavutluk adına olumlu geçtiğini söyleyen Kasapoğlu, “Bu toplantı ticari ve ekonomik ilişkilerimizin daha da geliştirilmesine yönelik tedbirlerin alınması açısından büyük önem taşımaktadır. İmzalayacağımız protokol, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine, bu alanda mevcut olan geniş potansiyelin hayata geçirilmesine ve proje bazında güçlendirilmesine dair her iki ülkenin kararlılığını ve siyasi iradesini teyit eden bir nitelik taşımaktadır. Protokolde sanayiden tarıma, müteahhitlik hizmetlerinden enerji konularına kadar iki ülke arasında gerçekleştirilebilecek tüm işbirliği alanları değerlendirilmiştir. Protokolün hazırlanma sürecinde ticari, ekonomik ve diğer alanlarda yapılan görüşmelerde önemli mesafeler kaydedilmiş; önceliklerimiz, izlememiz gereken politikalar ve büyüyen ilişkilerimizle orantılı olarak karşılaşılabilecek sorunların aşılması için takip edeceğimiz yol haritası belirlenmiştir” diye konuştu.

“ARNAVUTLUK’TAKİ TÜRK YATIRIMLARI 1,8 MİLYAR DOLARI AŞTI”

Türkiye’nin diğer ülkelerle ticaretinden bahseden Kasapoğlu, “Ülkemiz ile Arnavutluk arasındaki yakın dostluk ilişkileri ve ticari ilişkilerimizdeki mevcut potansiyel hesaba katıldığında mevcut ticaret hacminin daha yukarı seviyelere taşınması gerektiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Arnavutluk’taki Türk yatırımlarının 1,8 milyar doları aştığını sevinerek belirtmek istiyorum. Arnavutluk Ticaret Sicil Ofisi kayıtlarına göre Arnavutluk’ta Türk vatandaşları ve Türkiye menşeli şirketler tarafından kurulan şirket sayısı 569’dur. Türk yatırımları Arnavutluk ekonomisine katkıda bulunmaya devam edecektir. Türk işletmelerinin 2018 yılında 165 milyon dolar demir-çelik ürünleri, 23 milyon dolar bakır cevheri, 18 milyon dolar krom cevheri, 16 milyon dolar balıkçılık ürünleri ve 13 milyon dolar kadar hazır giyim ürünleri olmak üzere toplam 235 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiğini görüyoruz. Söz konusu tutar Arnavutluk’un toplam ihracatının yüzde 8,4’ünü oluşturmaktadır. Bu rakamın daha üst seviyelere çıkarılmasını teminen firmalarımızın karşılaştığı sorunların çözülmesinin fayda sağlayacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.

“TÜRK MÜTEAHHİTLERİ ARNAVUTLUK’TA 1,7 MİLYAR DOLAR BEDELLİ 31 PROJE GERÇEKLEŞTİRDİ”

Türkiye’nin müteahhitlik alanında dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer aldığını hatırlatan Bakan Kasapoğlu, “Türk müteahhitleri bugün havalimanı, metro, endüstriyel tesisler, doğalgaz-petrol rafinerileri, otoyol ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve katma değeri yüksek projelerde dünya çapında başarı göstermektedir. Arnavutluk’ta da müteahhitlik sektörünün ekonominin önemli bir itici gücü olduğunu biliyorum. İnşaat sektöründe yapılan reformlar, Arnavutluk’ta yaşam şartlarının düzeltilmesine yol açtı. Üretim kapasitesinin arttırılmasına ve modern bir altyapının yaratılmasına yönelik sürekli ve etkili bir yükselmeye neden oldu. Bu çerçevede şu ana kadar Arnavutluk’ta toplam 1,7 milyar dolar bedelli 31 projeyi gerçekleştiren Türk müteahhitlerinin önümüzdeki dönemde de kardeş ülke Arnavutluk’un imarına katkı yapacağına inancım tamdır” ifadelerini kullandı.

“ARNAVUTLUK’UN HER KÖŞESİNDE MODERN GÖRÜNÜMLÜ BİNALARIN YÜKSELMESİ BİZİ MUTLU EDECEK”

İleriki dönemde yapılacak projelerden de bahseden Kasapoğlu, “Ülkeyi Kosova’ya bağlayan Nation Road otoyolu Enka-Bechtel yüzde 50-50 ortaklığı ile 1,2 milyar dolar yatırımla inşa edilmiştir. Norveçli Statkraft firması tarafından 450 milyon avro bedelle üstlenilen Banja ve Moglice barajlarının inşaatı Limak firması tarafından tamamlanmıştır. Ayen Enerji firması 130 milyon avro yatırım ile Fan Nehri Baraj ve HES santral inşaatını gerçekleştirmiştir. Bizlerin ortak desteği ve dünyada saygın bir konumda olan Türk müteahhitlerinin çabalarıyla gelişmiş alt ve üst yapısı olan, geniş yolları ülkenin her bir köşesine uzanan, her köşesinde modern görünümlü binaların yükseldiği yeni bir Arnavutluk meydana getirilmesi hepimizi son derece memnun edecektir” diye konuştu.

“RO-RO TAŞIMACILIĞININ BAŞLATILMASININ ÜLKEMİZ İÇİN YARARLI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM”

Taşımacılık alanında da Türkiye ile Arnavutluk arasında yapılacak önemli işlerin olduğuna işaret eden Kasapoğlu, “Denizyolu taşımacılığı olmak üzere lojistik alanında ilgili kuruluşlarımız tarafından temasların artırılarak devam ettirilmesi, ticari ilişkilerimize büyük katkı sağlayacaktır. Ülkenizin bulunduğu coğrafya itibarıyla kısa mesafe deniz yolu taşımacılığına uygun olduğu düşünüldüğünde ticaret hacmimizin daha da artırılması amacıyla Durres limanı ile ülkemiz arasında düzenli Ro-Ro taşımacılığının başlatılmasının yararlı olacağı düşüncesindeyim” dedi.

“ARNAVUTLUK’TA ELEKTRİK ÜRETİMİNİN YÜZDE 90’IN ÜZERİNDEKİ KISMI HİDROELEKTRİK SANTRALLERİNDE GERÇEKLEŞTİRMEKTE”

Türkiye’nin kuzey ve doğu komşularının doğalgaz kaynaklarının Avrupa pazarlarına iletilmesi için yapılacak işbirliği ve oluşturulacak yeni projelerin Türkiye’nin yararına olacağından bahseden Kasapoğlu, “2019 itibarıyla Arnavutluk üzerinde bulunan boru hattının yüzde 95’i tamamlanan ve Güney Gaz Koridoru Projesi’nin bir parçası olan TAP Projesi’nin Arnavutluk’un ekonomik kalkınmasına ve enerji altyapısının gelişmesine büyük katkı sağladığını ve güzel bir örnek teşkil ettiğinin altını çizmek istiyorum. Ayrıca Arnavutluk’ta elektrik üretiminin yüzde 90’ın üzerindeki kısmı hidroelektrik santrallerde gerçekleştirilmektedir. Türk firmalarının hâlihazırda yatırımlarının bulunduğu bu alanda da işbirliğinin artırılabileceğini düşünmekteyim” açıklamasında bulundu.

İki ülkenin gençleri arasındaki bağların güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan Kasapoğlu, Arnavutluk’un gençlerini ve sporcularını Türkiye’de görmek istediğini aktardı. Bakan Kasapoğlu, Türkiye’nin spor turizminin altyapı ve iklim özellikleri açısından birçok spor için elverişli olduğunu vurgulayarak, “Arnavutluk’un kıymetli sporcularını ve sporseverlerini Türkiye’de ağırlamak her daim bizler için mutluluk vesilesi olmuştur ve olmaya da devam edecektir” ifadelerini kullandı.

Arnavutluk Maliye ve Ekonomi Bakanı Anila Denaj ise, 2019 yılında Arnavutluk’ta meydana gelen depreme hassasiyet göstererek hızlıca afet bölgesine koşan Türkiye Cumhuriyeti’ne teşekkür ederek sözlerine başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın deprem sonrası verdiği sözü hatırlatan Denaj, “Türkiye, ülkemizde yaşanan depreme ilk koşan ülkelerden. AFAD’ın arama kurtarma ekibi Arnavutluk’a hemen yetişti. Battaniye, yatak ve maddi yardımlarda bulunuldu. En önemlisi Cumhurbaşkanı 500 konut yapma sözü verdi bize. Bu bizim için çok önemli. Umarım bu proje de bir an önce hayata geçirilecek. Arnavutluk hükümeti ve halkının teşekkürlerini sunmak istiyorum” diye konuştu.

İki bakan, imzalanan protokolün ardından birbirlerine hediye takdiminde bulundu.

(Emin Kuvat - Nurullah Geylani - Erdinç Türkcan/İHA)