Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, TÜBİTAK, İstanbul Medipol Üniversitesi ve Atabay İlaç iş birliğiyle Covid-19 tedavisinde kullanılan ve etkin sonuçlar veren Favipiravir isimli ilacın sıfırdan yerli sentezi Favicovir Haziran ayında üretime hazır hale geldi.

Medipol Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mustafa Güzel ve Atabay İlaç’tan Zeynep Atabay Taşkent’in koordinasyonunda 32 kişilik ekip tarafından sentezlenen ilaç, ilk olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Hekimlerimizin Covid-19 hastalığı tedavisinde etkin şekilde kullandığı Favipiravir isimli ilacı TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu çatısı altında çalışan bilim insanlarımız kendi sentezimizle üretmeyi başardı” açıklaması ile duyuruldu.

ATABAY İLAÇ VE KİMYA’YA ZİYARET

İlacın ilk numunesi Haziran ayında kendisine sunulan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yürütülen faaliyetleri yerinde görmek amacıyla Favicovir’in üretildiği Atabay Kimya’nın Gebze’deki fabrikasını ziyaret etti. Varank’a ziyaretinde Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı ve İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır, Atabay Kimya Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Atabay Taşkent ile Fabrika Direktörü Şahin Gürsel eşlik etti.

YILDA 4 BİN TON PARASETAMOL

Burada yapılan sunumda, Favicovir’den 250 bin kutu üretilerek Sağlık Bakanlığı’na teslim edildiği ifade edilirken; fabrikada, ateş düşürücü olarak bilinen parasetamolün de üretildiği kaydedildi. Fabrikada yıllık 4 bin ton parasetamol üretildiği, bunun yüzde 80’lik bölümünün ihraç edildiği bilgisini alan Bakan Varank, duyduğu memnuniyeti yetkililere iletti.

“STAR” ÖĞRENCİLERİYLE BULUŞMA

Varank, Covid-19’a karşı mücadele eden akademisyenlerin talebi üzerine kendi talimatıyla TÜBİTAK tarafından başlatılan Stajyer Araştırmacı Burs Programından (STAR) kabul alan 10 öğrenciyle Atabay İlaç’ta karşılaştı. Covid-19’un teşhis ve tedavisine yönelik araştırma projelerinde görev alan gençlerle sohbet eden Varank, fabrikanın Ar-Ge Laboratuvarı, Antiviral İlaç Ham Maddesi, Parasetamol Ham Maddesi ve Biyoteknoloji Pilot tesislerinde de incelemelerde bulundu.

Ziyaretinin ardından açıklamalarda bulunan Varank, şunları söyledi:

“Atabay İlaç, Covid-19 tedavisinde kullanılan Favipiravir etken maddeli ilacın üretilmesiyle kamuoyunun gündemine gelmişti. Tesislerini ziyaret ettik. Atabay İlaç, Favicovir ismiyle bunu ruhsatlandırdı. Covid-19 tedavisiyle ilgili halihazırda dünyada uygulanan birkaç metot var. Favipiravir etken maddesi de bu hastalığın tedavisinde çok yoğun bir şekilde kullanılıyor. Biz bu ilacı Japonya ve Çin’den ithal ediyorduk. Covid-19 Türkiye Platformu’nda aşı geliştirme çalışmaları yapılırken bu ilacın Türkiye’de sıfırdan sentezlenmesi yani etken maddesinin ithalatına ihtiyaç duymadan sentezlenmesi gündeme gelmişti. Mustafa Güzel hocamız, Zeynep Hanım ile bu ilacı sıfırdan sentezleyerek üretebileceklerini söylediler. Bilim insanlarımızın büyük gayretiyle bu ilaç sıfırdan sentezlendi. İlaç haline getirildi, Sağlık Bakanlığımız ruhsatlandırdı. Şu anda bu ilaç tüm Türkiye’de hastalarımıza veriliyor.”

YENİ PROJELER YOLDA

Bakan Varank, Atabay İlaç’ın üzerinde çalıştığı farklı projelerinin de olduğunu belirterek, “Burada şahit olduklarımız gurur verici. Biraz önce genç bilim insanlarıyla, lisans seviyesinde olan öğrencilerle birlikteydik. Bu gençler STAR burslarından faydalanıyor ve bunun gibi projelerde yer alıyorlar. Atabay İlaç’ın Mustafa Hoca ile çalıştığı farklı projeler var. Sıfırdan sentezlemek istedikleri başka projeler var. Hepsinin takibini Covid-19 Türkiye Platformu ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak yapıyoruz” dedi.

İlaç sektörünün tüm dünyada önemli olduğuna dikkat çeken Varank, “Bu tesiste biyoteknolojik ilaçlar da üretiliyor. Atabay İlaç, ilaç ham maddesi konusunda uzun yıllardır faaliyette olan bir firmamız. İlaç endüstrisinin savunma sanayisi kadar önemli olduğuna inanıyoruz. Bu endüstriyi stratejik olarak destekliyoruz. Önümüzdeki dönemde neler yapabileceğimize ilişkin görüşmeler gerçekleştirdik. Özellikle TÜBİTAK MAM, Atabay İlaç ile beraber birkaç projeyi aynı anda yürütüyor. Biyoteknolojik ve bitkisel temelli ilaç projeleri bunlardan birkaçı. Akademiyle beraber çalıştıkları, bu işe önayak oldukları için Zeynep Hanım’a teşekkür ediyorum. Hatta bizim bursla destekleyemediğimiz öğrencilerimizi de onlar bizzat desteklediler. Ortaya da böyle vatandaşlarımıza şifa olacak ilaçlar çıktı. Beraber çalışmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

DÜNYADAKİ EN KALİTELİ PARASETAMOL

Atabay İlaç’ın, dünyada en kaliteli parasetamol üreticilerinden biri olduğunu sözlerine ekleyen Bakan Varank, şunları söyledi:

“Atabay İlaç, 82 yıllık bir firma. 50 yıllık ekipleri var. Uzun süredir çalışan hocalarımız var. Atabay İlaç’ın en önemli özelliklerinden biri de dünyada en kaliteli parasetamol üreticilerinden bir tanesi olması. Ürettikleri kapasitenin yüzde 70-80’ini ihraç ediyorlar. Ham madde ile ilaç endüstrisinde söz sahibi olmak, yurt dışına bağımlı olmamak da önemli. Atabay İlaç bu konularda oldukça kabiliyetli. Birçok ilacın ham maddesini kendisi üretebiliyor, parasetamolde de dünyada söz sahibi firmalardan bir tanesi.”

“EN KALİTELİ ŞEKİLDE SENTEZLEDİK”

Atabay İlaç Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Atabay Taşkent, desteği nedeniyle Bakan Varank’a teşekkür ederek, “Favipiravir ham maddesinin çalışmasına aslında 2014 yılında başladık. TÜBİTAK desteği, Mustafa Hocamız ile iş birliği içinde ilacı en hızlı ve en kaliteli şekilde sentezledik ve piyasaya sunduk. Ruhsatlandırma aşamasını başarıyla tamamladık. Şimdiye kadar 250 bini aşkın kutuyu Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne teslim ettik. Devletimiz; halk sağlığı, hastaneler üzerinden ilacı halkımıza sunuyor” dedi.

“DÜNYAYA İHRAÇ EDİYORUZ”

Firmanın 50 yıllık çalışanı ve aynı zamanda Atabay Kimya Fabrika Direktörü Şahin Gürsel, 1970 yılından bu yana ilaç ham maddesi sentezlediklerini belirterek “Parasetamol, lider bir ham maddemiz. Senede 4 bin ton ham madde üreterek bütün dünyaya ihraç ediyoruz. Şu anda da antiviral oseltamivir ve Favipiravir üretiyoruz. Bakanımızın bizi ziyaretinden çok memnun olduk. Bu bizim motivasyonumuzu arttıracak” diye konuştu.

(İHA)