Türkiye böylece, dünyada bu alanda standartları oluşturan üçüncü ülke oldu. Standartla virüse karşı korumada, kullanılan hijyenik bez maskelerin sahip olması gereken özellikler belirlendi. Standartla maskenin özellikleri, üretimi, tasarımı, temizleme, yıkama, kurutma ve bağlantı durumlarının nasıl olması gerektiği ilk kez ortaya konuldu. Standard, TSE’nin internet sitesine yüklenerek erişime açıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Şimdi bez maske ile ilgili yeni bir adım atıyoruz. Yıkanabilir bez maske standartları; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Ticaret Bakanlığımız, TSE, TÜBİTAK ve üreticilerle iş birliği ile birlikte belirlendi. Bunlar için de bir üst fiyat tespit edilerek satışına izin verilecek. Ayrıca bu ürünlerin ciddi bir ihracat potansiyeli vardır” dedi.

Standartların TSE’nin internet sitesinde yayımlanmasının ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Tasarımından üretimine, filtrasyon ekinliğinden kullanım sonrası imhasına kadar, tüm aşamalarını belirlediğimiz “Bez Maske Standartları” yayımlandı. TSE’nin hazırladığı standartlara uygun bez maskeler, günlük yaşamımızdaki kullan-at maskelerin alternatifi olacak” İfadesini kullandı.

Bez maskeye standard

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın duyurduğu ve virüse karşı korumada, kullanılan hijyenik maskelerin sahip olması gereken özellikleri içeren kriterler belirlendi. Marketler, alışveriş merkezleri gibi yoğun, kapalı alanları ziyaret ederken veya toplu taşıma araçlarını kullanırken takılma zorunluluğu bulunan bez maskeye böylece Türk Standardları Enstitüsü tarafından standart getirilmiş oldu. Hazırlanan standartla maskenin özellikleri, üretimi, tasarımı, temizleme, yıkama, kurutma ve bağlantı durumlarının nasıl olması gerektiği ayrıntılı olarak ortaya konuldu. Standart, TSE’nin internet sitesine yüklenerek erişime açıldı.

Üretim standardı nasıl olacak?

Henüz semptom geliştirmemiş veya belirtisiz kalan enfekte kişilerden solunum damlacıklarının atılımını en aza indirerek virüsün yayılmasını azaltmak için kullanılan maskeler standarda göre, küçük, orta ve büyük boy olmak üzere üç şekilde sınıflandırıldı. Standartta maskenin hangi kumaşlardan üretilmesi gerektiği de yer aldı. Buna göre; maske kumaşları sentetik veya doğal liflerden geliştirilecek, dokuma, örme, triko ya da dokusuz tekstil yöntemiyle üretilebilecek. Maskenin sahip olması gereken özelliklerde şöyle sıralandı:

Bileşenlerinde yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılma bulunmamalı, nefes alabilir olmalı, uygun şekilde takılabilir ve rahat giyinilebilir şekilde tasarlanmalı, tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalı, risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş olmalı, tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli, kullanılan kumaş dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalı, kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarları bulunmamalı.

Tasarıma da standart

Hazırlanan standartla maskenin tasarımı belirlendi. Buna göre yüz maskesi; kullanıcının burun, ağız ve çenesi üzerine sıkı bir şekilde takılabilmesini ve maskenin yan taraflarının yüze tam oturmalı. Ayrıca maskeler, buğu önleyici özelliği olan veya olmayan yüz koruması veya burun köprüsü gibi ilave özelliklerin yanı sıra farklı şekillerde ve yapılarda tasarlanmalı. Standartla, bez maskelerin performansı üç gösterge üzerinden ölçüldü. Göstergeler filtrasyon verimliliği, solununabilirlik ve mikrobiyal yük olarak belirlendi. Bez maske standardında verimlilik oranı en az yüzde 90 ve üzeri olarak açıklandı.

Temizleme ve kurutma

TSE’nin hazırladığı standartla maskenin minimum kaç kez yıkanması gerektiği belirlendi. Kolayca takılıp çıkarılabilecek şekilde tasarlanan maskeler; takılma sırasında aşırı sıkma ve rahatsızlığı önlemek için yerinde tutacak kadar güçlü olmalı. Standarda göre; maske, performansını koruyacak şekilde en az 5 yıkama ve kurutma döngüsüne dayanabilmeli.

Etiket ve ambalajlama

Etiket, ambalajlama ve satış standardına göre bez maskeler; mekanik hasar ve bulaşmayı koruyacak şekilde ambalajlanacak, bu şekilde piyasaya sürülmesi istenen maskelerin işaretleri de şeffaf, görünür ve okunur olacak.

Nasıl kullanmalı?

Maskeyi takmak ve çıkarmak için de standart belirlendi. Buna göre; maskeyi takarken ve çıkarırken bulaşmayı önlemek için önce koruyucu eldivenler çıkarılmalı, eller sabun ve suyla yıkanmalı veya dezenfektan ile ovalanmalı. Ardından da maskenin önüne dokunmadan maske çıkarılmalı. Kullanılmaz hale gelen maskeler prosedüre göre; lastik bir torba ile donatılmış bir kapta atılmalı.

(İHA)