Covid-19 enfeksiyonunda altta yatan kalp ve damar hastalıklarının varlığı ölüm riskini artırırken, enfeksiyon sırasında ya da sonrasında ortaya çıkan kalp hastalıkları da ölüme sebep olabiliyor. Bilim dünyasının saygın dergilerinden NEJM’de geçtiğimiz günlerde yayınlanan aşı olanlarla Covid geçirenlerin karşılaştırıldığı bir makalede, koronavirüs hastalarında kalp ritim problemlerinin 166 kat, miyokard infakstüsünün (kalp krizi) 25 kat, kalp kası iltihabının 5 kat, kalp zarı enfeksiyonlarının 11 kat arttığını ortaya koydu.

Covıd 19 kalp iltihabı yapıyor
Covid-19 virüsünün belki de en ciddi komplikasyonlarından birinin kalp ve damar sistemi üzerinde olduğunu söyleyen Türk Kardiyoloji Derneği Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Bülent Mutlu, enfeksiyonun kalp kası iltihabı ve kalp yetersizliğine yol açtığını, kalp krizinden ölümleri artırdığını belirtti. Virüsün direkt olarak kendisinin ya da vücutta oluşturduğu enfeksiyonun kalp kasının içinde iltihaba sebep olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mutlu, “Vücuda giren Covid-19 virüsü, kalp kasının bozulmasına, hareketinin kısıtlanmasına veya kalbin direkt olarak büyümesine ya da balonlaşmasına sebep oluyor. Buna miyokardit diyoruz. Bizim de böyle Covid-19 enfeksiyonu sonrası ciddi kalp yetmezliği ile gelen hastalarımız var” dedi. Viral enfeksiyonun kardiyoloji açısından belki de en önemli komplikasyonun kalp krizini artırması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mutlu, “Kalbi besleyen ana damarlarımız olan koroner arterlerimiz içinde ateroskleroz plaklar dediğimiz, yaşla birlikte veya risk faktörleriyle oluşan yapılar var. Covid-19 da viral bir enfeksiyon. Virüs ateroskleroz plakların parçalanmasına ve kırılmasına sebep olarak koroner damarların tıkanmasına yol açıyor. Covid enfeksiyonu sırasında ya da hemen sonrasında kalp krizi geçiren pek çok genç hastamız oldu” diye konuştu.

Öte yandan Amerika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) nin verileri, 2020'de ABD hastanelerindeki kalp iltihabı vakalarının yüzde 43 arttığını gösteriyor. Bu vakaların yüzde 40'ından fazlasının Covid hastalarında meydana geldiği belirtiliyor. Aynı çalışmada Covid enfeksiyonu ile başvuran hastaların kalp iltihabı yaşama ihtimalinin diğer sebeplerle başvuranlara göre 16 kat daha fazla olduğu bulundu.

Aşı kalp krizine sebep olmuyor
NEJM’de yayınlanan makalede aşının sadece iki yan etkisinden bahsedildiğini anlatan Prof. Dr. Mutlu, “Bazı hastalarda kol altı lenflerinde şişkinliğe yol açıyor ve kol ağrısı yapıyor. Aslında bu da aşının etki ettiğini gösteren bir belirti. Bunun dışında herpes simpleks ataklarını bir miktar yükseltiyor. Ancak bunların ikisi de geçici komplikasyonlar. Yine aynı makalede koronavirüsün akut böbrek hasarını 125 kat, kalp ritim problemlerini 166 kat, bacak damar tıkanıklıklarını 43 kat, beyin içi kanamaları 8 kat, miyokard infaktüsünü 25 kat, kalp zarı enfeksiyonunu 11 kat ve akciğer embolisini 62 kat artırdığı gösteriliyor. Bunların tamamı kronik kalıcı hasara veya ölüme yol açan problemler. Bunun yanında aşının kalp krizini veya kalp hastalıklarını artırdığına ilişkin hiçbir veriye rastlanmamış” dedi.

Aşı karşıtlar boş konuşuyor
Aşı karşıtlarının son dönemlerde yaşanan kalp krizinden ölümleri ve artan kalp hastalıklarını aşıya bağlamalarının hiçbir bilimsel dayanağı olmadığının altını çizen Prof. Dr. Mutlu, “Buna karşılık güvenilir bilim insanları tarafından yapılan araştırmalar ve bugüne kadar dünyada yaklaşık 5 milyon doz yapılan aşılamanın sonucunda elde edilen gerçek hayat verileri, aşının değil tam tersine koronavirüs enfeksiyonunun kalpten ölümleri artırdığını ispatlıyor. Bugün elimizde olan aşılar koronavirüs enfeksiyonları sebebiyle de ölümleri azaltmanın en önemli yollarından biri. Kalp hastalarının da mutlaka aşı olması gerekir” diye konuştu.

Hastaneye yatanlar mutlaka kalp açısından takip edilmeli
Koronavirüs enfeksiyonun gelecekte kalp sağlığına önemli yükler getireceğini söyleyen Prof. Dr. Bülent Mutlu, “Virüsün kalp üzerinde hasar bıraktığını görüyoruz. Türk kardiyoloji Derneği içinde ve yakında sona eren Avrupa Kardiyoloji Kongresi’nde en çok tartışılan başlıklardan bir tanesi Covid hastalarının gelecekteki kalp sağlığı problemleriydi. Enfeksiyonu ayaktan geçirenlerin değil ama hastaneye yatan Covid hastalarının kardiyoloji kliniklerinde takip edilmesi, 1-3 ay içinde mutlaka bir kardiyolog muayenesinden geçirilmesi ve bazı yöntemlerle değerlendirilmesi tavsiye edildi. Covid sonrasında kalp hastalıklarının farklı yüzlerle karşımıza çıkacağını düşünüyoruz. Özellikle kalp yetersizliğinde artışa sebep olacak. Bunu şimdiden görüyoruz” dedi.