İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı, Bakanlıkta düzenlediği Aralık ayı basın bilgilendirme toplantısında, 2019 yılı çalışmalarındaki temel hedeflerinin 15 Temmuz sonrası ortaya koyulan yeni güvenlik yapılanmasından elde edilen başarıların trend hale getirilmesi olduğunu söyledi. Çataklı, "Elbette ki burada asıl amaç, sadece rakamları tutturmak değil, birtakım prensipleri ve davranış alışkanlıklarını yerleştirmektir. Bu itibarla İçişleri Bakanlığı bünyesinde 2019 yılının temasını ’eğitim, takip ve denetim’ olarak belirlemiştik. Yıl içinde ortaya koyduğumuz pek çok adım bu tema doğrultusunda gerçekleşmiştir. Bir yandan görev ve sorumluluklarımızı yerine getiriyoruz, bir yandan hizmet içi eğitim faaliyetlerimize ağırlık veriyoruz. Öte yandan performansımızı kontrol ediyor ve uygulamadaki durumumuzu takip ediyoruz" dedi.

2019 yılının sınırın ötesindeki istikrarsızlığın sürmesine rağmen gerek terörle mücadelede, gerek uyuşturucu ile mücadelede, gerekse de göç yönetiminde alan hakimiyetlerini korudukları bir yıl olduğunu aktaran Çataklı, "Özellikle Barış Pınarı Harekatı ve sonrasında ortaya koyduğumuz operasyonel saha baskısı, terör örgütü ve destekçilerinin ciddi şekilde moral bozukluğuna sebebiyet vermiş, hem PKK/YPG’nin hem de DEAŞ’ın eylem kabiliyetini iyice aşağılara çekmiştir. Gelen tepkiler ne olursa olsun şunun bilinmesini isteriz ki terörle mücadelede devletimizin kafası karışık değildir. Bir strateji dahilinde kimin hangi pozisyonda olduğunu bilerek, Kandil’in sıkışmışlığını bilerek, örgüte cansuyu olmak için hangi mahfillerin bir gayret içinde olduğunu bilerek hareket ediyoruz. Doğu ve güneydoğu illerimizdeki sosyal hayatta, turizm rakamlarında ve üretim alanında oluşan hareketlilik de öyle sanıyorum ki attığımız adımların doğru istikamette olduğunun en açık delilidir" şeklinde konuştu.

Düzensiz göçle mücadele

2019 yılının göç yönetiminde de sosyal denge açısından birkaç küçük hadise dışında hemen hemen sorunsuz geçtiğini kaydeden Çataklı, şunları aktardı:

"Özellikle İstanbul üzerindeki baskıyı azaltma yönündeki çalışmalarımız sonuç vermiş, şehirdeki yaklaşık 110 bin kaçak göçmen yakalanmış, başka illere kayıtlı olduğu halde İstanbul’da bulunan 190 bin civarındaki insan da kayıtlı oldukları illere yönlendirilerek, şehirden yaklaşık 300 bin yabancının çıkışı sağlanmıştır. Bütün bunların yanısıra 2019 yılının en dikkat çekici özelliği kaçak göç baskısının ve yakalanan kaçak göçmen sayısının ciddi şekilde artmış olmasıdır. 2017’de 175 bin, 2018’de 268 bin olan yakalanan kaçak göçmen sayısı, 2019 sonu itibarıyla 454 bin 662’dir. Burada gerek jandarmamızın, gerek emniyetimizin, gerekse Sahil Güvenlik Komutanlığımızın büyük bir fedakarlığı ve performansı söz konusudur. Tabii bu sayının bu şekilde artması açıktır ki Ortadoğu’da sürekli körüklenen istikrarsızlık sebebiyledir. Bunu uluslararası muhataplarımıza çok çeşitli vesilelerle iletmiş olmamıza rağmen Batı dünyasının bu konuda somut bir adım attığına halen şahit olmadığımızı da üzülerek ifade etmek isterim."

Trafik kazalarında önemli azalış

Geçen yılın önemli azalış trendlerinden birisinin de trafik konusunda olduğunu vurgulayan Çataklı, "Bildiğiniz gibi trafik meselesi, Türkiye’nin uzun yıllardır içini kanatan bir meseledir. Geçmişten gelen pek çok tedbirin yanısıra, özellikle 15 Temmuz sonrası pek çok güvenlik başlığında olduğu gibi bu alanda da bir strateji değişikliğine gidilmiş, her şeyden önce bir eylem planı ve uygulama politika belgesi hazırlanmıştır. Bu belgede yer alan pek çok tedbir hayata geçirilmiş, özellikle yaya öncelikli trafik, tuzak radar uygulamasının kaldırılması, yüz yüze denetimin arttırılması, trafik ekiplerinin görünürlüğünün arttırılması, trafik eğitimlerinin arttırılması gibi köklü anlayış değişiklikleri gerçekleştirilmiştir. Alınan tüm bu önlemler gerek kaza sayılarında, gerekse trafikteki can kayıplarında ciddi azalışlar elde etmemize olanak vermiştir" dedi.

Afetlere hazırlık

Bakanlık olarak 2019 yılının bir özelliğinin de afet konusundaki çalışmalar olduğunu ifade eden Çataklı, "Bilindiği gibi 2019 yılını afetlere hazırlık yılı olarak ilan etmiştik. Bunu 2020 yılında da devam ettiriyoruz. Özellikle İstanbul’daki 5.8’lik deprem önemli bir ikaz olmuş ve kendimizi herhangi bir can kaybı olmadan test etmemize imkan vermiştir. Bu konuda sürekli olarak tedbirler ve koordinasyon konulu toplantılar gerçekleştiriyoruz ki; bunlardan bir tanesi de yarın yine İstanbul’da yapılacaktır. Önemli bir mesafe alınmıştır. İnşallah bu konuda hem fiili hazırlıklarımız hem de kamuoyunda farkındalık oluşturma çalışmalarımız 2020 yılında da hız kesmeden devam edecektir" diye konuştu.

UYUŞTURUCUYLA MÜCADELE

Uyuşturucu ile mücadele noktasında 2019 yılının sevindirici bir yıl olduğunun altını çizen Çataklı, "Bildiğiniz gibi madde bağlantılı ölümler hızlı bir yükselişle 2016’da 920’den 2017’de 941’e çıkmıştı. Burada aldığımız tedbirler ve arz üzerinde oluşturduğumuz baskı neticesinde 2018’de bu sayıyı 657’ye çekmeyi başarmıştık. 2018-2019 karşılaştırmasında ise yüzde 66 ile bu azalma eğilimi devam etmektedir. Tabii madde bağlantılı ölümler bu işin göstergelerinden sadece bir tanesidir. Bu işin bir de operasyonlar ve gerçekleşen yakalamalar boyutu var. Uyuşturucunun kendisi gençleri zehirlemekte, parası ise terör örgütlerini, özellikle PKK’yı beslemektedir. Bu yıl PKK terör örgütünün uyuşturucu faaliyetleri, ilk kez Avrupa’da yayınlanan uluslararası raporlarda doğrudan yer bulmuştur ki; muhataplarımızın geç de olsa gerçekçi bir farkındalığı sözkonusu olmuştur. Şehir güvenliği ve asayiş noktasında yeniden aktif hale getirdiğimiz çarşı ve mahalle bekçisi uygulaması, polis memuru alımlarımızın, motosikletli ekip ve araç sayımızı arttırmamızın, yine havadan drone, helikopter ve İHA uçuşları ile yaptığımız gözlemlerin ve 2019 yılında belli periyotlarla gerçekleştirdiğimiz 33 huzur güven uygulamasının da ciddi katkısı olduğunu ifade etmek isterim" diye konuştu.

İÇ GÜVENLİK OPERASYONLARI

2019 yılında İçişleri Bakanlığı koordinesinde Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin destek unsurları ile birlikte Jandarma Özel Harekât (JÖH), Polis Özel Harekât (PÖH), Jandarma Komando birlikleri tarafından iç güvenlik operasyonları çerçevesinde kırsalda 563’ü büyük ve orta çaplı toplam 117 bin, şehirlerde ise tüm terör örgütlerine yönelik 24 bin 169 olmak üzere toplam 141 bin 206 operasyon yapıldığını söyleyen Çataklı, "Bu operasyonlarda terör örgütlerine yardım/yataklık yaptığı ve örgütlerle irtibatlı olduğu değerlendirilen 52 bin 697 terör, 215 bin 411 uyuşturucu, 33 bin 121 kaçakçılık suçlarından ve 8 bin 996 düzensiz göçle mücadele kapsamında olmak üzere toplam 310 bin 150 kişi gözaltına alınmıştır" dedi.

İçişleri Bakanlığı tarafından 2019 yılında yurt içinde terörden arananlar kategorilerinde 13 kırmızı, 8 mavi, 2 yeşil, 19 turuncu, 92 gri ve 15 liste dışı olmak üzere toplam 149 sözde üst düzey teröristlerin de aralarında bulunduğu bin 694 teröristin etkisiz hale getirildiğini belirten Çataklı, bunların 483’ünün ölü, 695’inin sağ, 5’inin yaralı ve 511’inin teslim şeklinde olduğunu belirtti. Çataklı, iç güvenlik operasyonları sonucunda bin 512 sığınak/barınak/mağaranın kullanılamaz hale getirildiğini, bin 667 silah (967’si ağır), bin 125 adet el bombası, 45.8 ton patlayıcı madde (3.3 tonu plastik patlayıcı), 662 adet EYP/mayının imha edildiğini ve 314 bin 484 adet muhtelif mühimmatın ele geçirildiğini kaydetti.

ARALIK AYI YAKALANAN TERÖRİSTLER

2019 yılı Aralık ayında yakalanan teröristlere değinen Çataklı, "Yeşil kategoride 1, turuncu kategoride 1, gri kategoride aranan 1 sözde üst düzey teröristin de aralarında bulunduğu toplam 211 terörist etkisiz hale getirilmiştir. Etkisiz hale getirilenlerin 20’si ölü, 116’sı sağ/yaralı, 75’i teslim şeklinde olmuştur. Kasım ayında 141 olan etkisiz terörist sayısında ise Aralık ayında yüzde 50 artış sağlanmıştır" ifadelerini kullandı.

KIRAN OPERASYONLARI

Bölücü terör örgütünün kış üstlenmesini engellemek ve bölgedeki teröristleri etkisiz hale getirmek için 17 Ağustos 2019’da Kıran operasyonlarının başladığını hatırlatan Çataklı, "17 Ağustos’ta Kıran-1 ile başlayıp şuanda Kıran-11 ile devam eden ve toplamda 11 farklı bölgede yapılan Kıran operasyonları kapsamında 1’i turuncu, 3’ü gri kategoride aranan toplam 144 terörist (140 ölü, 4 teslim) etkisiz hale getirilmiş, 87 iş birlikçi şahıs yakalanmış, 426 mağara/sığınak imha edilmiş, 209 silah ile birlikte çok sayıda mühimmat ve çok miktarda gıda/yaşam malzemesi ve uyuşturucu madde ile EYP yapımında kullanılan malzeme ele geçirilmiştir" dedi.

İçişleri Bakanlığının uyuşturucuyla mücadele konusunun üstünde önemle durduğunu aktaran Çataklı, "2019 yılında 147 bin 791 uyuşturucu operasyonunda 215 bin 411 kişi gözaltına alınmış, 24 bin 931 kişi tutuklanmıştır. 64 ton 487 kilogram esrar, 23 ton 815 kilogram skunk (geçen yıla göre yüzde 119 artış göstermiştir), 18 ton 269 kilogram eroin, 1 ton 362 kilogram kokain (geçen yıla göre yüzde 17 artış göstermiştir), 799 kilogram afyon (geçen yıla göre yüzde 72 artı göstermiştir), 626 kilogram sentetik kannabinoid, 1 ton 15 kilogram metamfetamin (geçen yıla göre yüzde 109 artış göstermiştir), 7 milyon 96 bin 305 adet ectasy, 10 milyon 979 bin 82 adet captagon, 1 milyon 957 bin 422 adet sentetik ecza, 42 milyon 275 bin 94 kök kenevir ele geçirilmiştir" ifadelerini kullandı.

Aralık ayında uyuşturucu ile mücadeleye yönelik gerçekleştirilen 15 bin 249 operasyonda 21 bin 324 kişinin gözaltına alındığını, bunlardan 2 bin 7’sinin tutuklandığını söyleyen Çataklı, "3 ton 883 kilogram esrar, 681 kilogram skunk, 709 kilogram eroin, 18.5 kilogram kokainin de aralarında bulunduğu çok miktarda uyuşturucu madde ele geçirilmiştir. Ayrıca kaçakçılık ile mücadeleye yönelik gerçekleştirilen 20 bin 648 operasyonda 33 bin 475 kişi gözaltına alınmış, 545 kişi tutuklanmıştır. Bu operasyonlarda 11 milyon 786 bin 902 paket kaçak sigara, 7 milyon 211 bin 832 litre kaçak akaryakıt ele geçirilmiştir" dedi.

2019 yılında çarşı ve mahalle bekçilerinin etkinliğinin artması, sokakta polisin ve jandarmanın görünürlüğünün artması, Türkiye genelinde uygulanan eş zamanlı güven-huzur uygulamaları ile suçlarda ciddi bir düşüş olduğunu bildiren Çataklı, "Asayiş verileri 2018-2019 yılları değerlendirildiğinde mal varlığına karşı işlenen suçlardan oto hırsızlığı olayları 10 bin 790’dan yüzde 36 azalışla 6 bin 909’a, otodan hırsızlık 48 bin 227’den yüzde 31 azalışla 33 bin 428’e, kapkaç olayları 4 bin 470’ten yüzde 22 azalışla 3 bin 468’e, iş yerinden hırsızlık 46 bin 593’ten yüzde 12 azalışla 40 bin 997’ye düşmüştür. Ayrıca günlük ortalama evden hırsızlık olayları ülke genelinde 202’den yüzde 15 azalışla 171’e, İstanbul’da 55’ten yüzde 27 azalışla 40’a, Ankara’da 11’den yüzde 55 azalışla 5’e, İzmir’de 9’dan yüzde 22 azalışla 7’ye düşmüştür" diye konuştu.

Türkiye genelinde gerçekleştirilen huzur uygulamaları çerçevesinde 24’ü genel asayiş, 1’i narkotik, 2’si kaçakçılık, 6’sı trafik olmak üzere toplamda 33 huzur-güven uygulaması yapıldığını kaydeden Çataklı, "Bu uygulamalarda 11 milyon 336 bin 914 şahıs, 529 bin 914 iş yeri/günübirlik ev, 3 milyon 195 bin 121 araç kontrol edilmiş, 31 bin 278 şahsa, 6 bin 950 iş yeri/günübirlik eve, 90 bin 612 araca cezai işlem yapılmış, 39 bin 44 aranan şahıs, 471 kayıp şahıs, 5 bin 154 aranan araç yakalanmış, 262 tabanca, 349 av tüfeği ile 7 bin 542 adet mermi ele geçirilmiştir" dedi.

SİBER SUÇLARLA MÜCADELE

Çataklı, terör örgütü propagandası yapan, bu örgütleri öven, terör örgütleri ile iltisaklı olduğunu alenen beyan eden, halkı kin, nefret ve düşmanlığa sevk eden, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunan, devletin bölünmez bütünlüğüne ve toplumun can güvenliğine kast eden, nefret söylemleri içeren 53 bin 814 sosyal medya hesabı ile ilgili çalışma yapıldığını, tespit edilen 24 bin 224 kişi hakkında yasal işlem yapıldığını kaydetti.

DÜZENSİZ GÖÇLE MÜCADELE

Türkiye’nin bulunduğu coğrafya ve komşu ülkelerde yaşanan ekonomik ve siyasal gelişmeler nedeniyle düzensiz göç akınının hedefi konumunda olduğunu bildiren Çataklı, "Bakanlık olarak Türkiye’yi yasa dışı yollarla gelen ve Avrupa’ya geçmek isteyen göçmenlerin hedefi haline getirmemek için karada ve denizde 2019’da da yoğun güvenlik önlemleri aldık. Alınan bu önlemlerle düzensiz göçle mücadelede 60 bin 802’si denizlerde olmak üzere toplam 454 bin 662 düzensiz göçmen yakalanmıştır. Geçen yıla göre yüzde 70 artış gerçekleşmiştir. Düzensiz göçmenlerin yasa dışı yollarla yurt içine girmesine ve yurt dışına çıkmasına aracılık eden 8 bin 996 organizatör gözaltına alınmıştır. Gözaltılarda geçen yıla göre artış yüzde 43 olmuştur. Ülkesine geri dönen Suriyeli sayısı 373 bin 592, bugün itibarıyla ülkemizde kayıt altına alınan Suriyeli sayısı 3 milyon 571 bin 30’dur" ifadelerini kullandı.

2019 yılının kendileri için "yaya" unsuruna dikkat çekmeye çalıştıkları, trafikte yaya öncelikleri dedikleri bir yıl olduğunu vurgulayan Çataklı, "Sadece yaya değil trafikte kurallara uymanın, denetimin, eğitimin ne kadar önemli olduğunu anlattığımız bir yıl oldu. Tüm bu çabalarımızın olumlu sonuçları da istatistiklere yansıdı. Bu bizim için yeterli mi? Tabii ki değil. Yeni yılda da ’trafik’ konusundaki çalışmalarımız artarak devam edecek" diye konuştu.

TRAFİK BİLANÇOSU

2019 yılında meydana gelen kazalardaki bilançoyu da açıklayan Çataklı, "2019 içerisinde meydana gelen 2 bin 101 ölümlü trafik kazasında 2 bin 524 kişi kaza yerinde hayatını kaybetmiş, 172 bin 507 yaralanmalı trafik kazasında 285 bin 710 kişi yaralanmış, yayaların karıştığı kazalarda ise 385 kişi hayatını kaybetmiştir. 2019 yılında toplam 2 bin 101 ölümlü trafik kazası, 2018 yılında 2 bin 706 (geçen yıla göre yüzde 22 azalış göstermiştir), 2 bin 524 hayatını kaybeden sayısı, 2018 yılında 3 bin 368 (geçen yıla göre yüzde 25 azalış göstermiştir), 172 bin 507 yaralanmalı trafik kazası, 2018 yılında 183 bin 826 (geçen yıla göre yüzde 6 azalış göstermiştir), 285 bin 710 yaralı, 2018 yılında 310 bin 378 (geçen yıla göre yüzde 8 azalış) göstermiştir" dedi.

Japonya’da ev hapsinde tutulan Nissan eski CEO’su Carlos Ghosn’un kaçışında transit olarak İstanbul Havalimanı’nın transfer bölümünün kullanıldığını tespit ettiklerini kaydeden Çataklı, konuyla ilgili olarak adli sürecin devam ettiğini, 2 mülkiye ve 1 polis müfettişinin olayla ilgilendiğini belirtti.

Sınır dışı edilen yabancı teröristlere de değinen Çataklı, "11 Kasım tarihinden itibaren sınır dışı edilen yabancı terörist sayısı 150 olmuştur" ifadelerini kullandı.

(Mevlüt Hasgül - Emre Yüzügüldü/İHA)