Osman Yüksel Serdengeçti'nin Bir Nesli Nas?l Mahvettiler isimli kitab?n? okudu?unuzda anl?yorsunuz nedenini? Önce millî manevî de?erlerimizden kopard?lar bizi... Bu gelenekten kopan nesillerin yeti?tirdi?i çocuklarda kendi çocuklar?na nas?l davranaca??n?n bilemedi.
Çünkü onlar da yokluk ve s?k?nt? içinde kar?n doyurma derdinde zavall? halkt?.
Paral? kesim de denilen burjuva tak?m?n?n bu milletin gelene?inden kültüründen, örf ve adetinden zerre ilgisi alâkas? yoktu.
Onlar “bir eli ya?da, bir eli balda” misali rahat bir dünya hayat? sürerken emrinde i?çi, ?rgat, hamal, temizlikçi, ?oför gibi çal??t?rd?klar? bu milletin öz evlâtlar?n? da üçüncü s?n?f insan olarak görüyordu.
Onlar?n yan?nda el pençe divan duran bu milletin bu zavall? ahalisi ister istemez yeti?tirdi?i çocu?unu da kendisinin önünde el ba?lad??? insanlar?n huzurunda çocuklar?n?n da el ba?layan olmas?n? istiyordu.
Bunun ad?na da terbiyeli olmak deniliyordu. Çünkü o zaman kendilerine öyle ö?retilmi?ti.
Ne oldu sonunda...
Bizi önce ailemiz yasaklarla korkuttu... Dur yapma... K?rars?n... Dökersin... Dü?ersin...
Hat?rlay?n ?imdi bu bilgiler ?????nda çocukluklar?n?z?...
Misafirliklere gitti?imizde gözümüz anne babam?z?n gözünde olmu?tur. Onlar da bizi göz hapsine al?p âdeta oldu?umuz yere çivilemi?lerdir.
Israrc? oldu?umuz zaman güya cezaland?rma anlam?nda ?apla?? ensemize yemi?izdir.
Okula gitti?imizde ise ayn? kültürün devam? içinde yeti?en ö?retmenimizin önünde de el pençe divan durmak durumunda kalm???zd?r...
Ö?retmenden korkan çocuk mu ö?renecektir? Ö?retmen demek korkutan veya kendine sayg? duyduran demek midir? Yoksa ö?retmen e?riyi do?ruyu, iyiyi kötüyü ö?reten demek midir?
Bir mesle?e ç?rak olarak girdi?imizde yine ayn? felsefe... “Eti senin, kemi?i benim” diye bizi ustaya teslim etmek...
Okudu?umuz ders kitaplar?nda kendimiz için de?il de sanki çevremiz için ya?amaya yönelik e?itim almak...
Dini e?itimlerde verilen edep ve terbiye mant???nda da hep kendini suçlu görmek, hep tövbe etmeye muhtaç insan tipi çizmek... Hakl? iken bile susturmay? ö?reten bir tasavvuf felsefesi..
Sonra bunlar? sorgulayan? Allah’?n azab?yla, cehennemin nar?yla korkutmak...
Bizi kendisinden korkan, her att??? ad?m?n yanl?? olmas? kaç?n?lmaz olan, kimsenin sevmedi?i, hatta Allah’?n bile öte dünyada cay?r cay?r yakaca?? bir insan olup ç?kart?rd? bu mantalite, bu zihniyet, bu anlay??...
Bütün bu yakla??mlar bugünün gencini "yeter be!" dedirtecek noktaya gelmi?tir.
Yeter evet...
Çocuk k?rarak ö?renecektir k?rmamay?. "K?rma!" diye vurarak de?il.
Çocuk ailesinin misafirli?ini onlar gibi ya?amak zorunda de?ildir. Çünkü ister misafir olsun, ister ev sahibi, o aileyi çocu?uyla birlikte kabul etmi?tir. Çocuk ad? üstünde büyük de?ildir.
Büyükler gibi hareket etmek çocuklu?un ruhuna terstir. Nas?l ki büyükler geri dönüp çocukla?amazlarsa çocuklar da dur otur sus diyerek büyüklendirilemez.
"Eti senin, kemi?i benim" diyerek çocu?u ustan?n merhametine teslim ederken, ümidi kessin de meslek ö?rensin mant??? güdülse de di?er yandan orada hem de kendi öz ailesi taraf?ndan sahipsiz b?rak?lan bir çocu?un yüre?indeki y?k?nt? ve garipsemenin bir ömür kalacak oldu?unu bilinmez.
Oysa o çocuk mesle?i ö?renirken çocuklukta arad??? özgüveni bulamaman?n verdi?i bunal?m? da yan? ba??nda büyütür.
Ö?retmenine fikrini söyleyemeyen bir çocu?un ö?retmenine gösterdi?i sayg? korkudan olu?an bir sayg?d?r. ?çten gelmedi?i için de ö?retmenle alâkas? kalmad???nda biter. Oysa kafa yap?s?na uyan ve ö?rencisi üzerinde hayranl?k b?rakt?ran bir ö?retmen ömür boyu unutulmaz.
Nefretle an?lanlar?n da ömür boyu unutulmad??? gibi...
Ve son madde dini aç?dan kendi bedenine hapsedilen insan... Kendini sevmeyi de?il kendinden nefret etmeyi ö?ütlenen insan...
Hay?r, hay?r... ?nsan kendini sevmeyi bilmezse ba?kas?n? da sevemez. E?er kendini severse ba?kas?n? da sever.
Allah öyle korkutulan de?ildir. Allah öyle onunla korkutanlar kadar zalim ve gaddar de?ildir.
Allah’?n bir de merhamet yönü vard?r.
Kulunu niçin hep cehennemde yaks?n ki... Niçin cennetine almas?n ki... Kimseye kötülük etmeyen, kimsenin hakk?n? çalmayan, kimseye zarar? dokunmayan kimseyi niçin Allah cezaland?rs?n... Niçin?
??te bütün bu psikolojik yönlendirmeler sonunda özellikle muhazakar insan ezik bir kimse olup ç?kmaktad?r. Siyaseten iktidara gelse bile, ezikli?i yüzünden iktidar olmay? hissedemez.
Baz?lar?nda da ters tepki yapar zamanla. Cebinde paras? varsa paras?na güvenen... Yan?nda day?s? varsa day?s?na güvenen ve gücü yetti?ini hissetti?i bir anda da bütün ezikli?inin h?nc?n? o gücü yetti?i ana yükleyen bir sadist mant?k gelip oturur omuzlar?na...
Oysa insan ne h?nç almaya, ne de ezilmeye mahkûm bir varl?kt?r.
Hiçbir insan yoktur ki, di?er insan gibi olmas?n...
Çok para, çok makam, rütbe vb gibi özelliklerin hiçbiri bir insan?n di?erine üstün olmas?n? gerektirmez.
E?er öyle olunca tuvalete gidip o pis kokuyu koklamak zorunda olmuyorsa, ac?k?nca yemek için k?vranm?yorsa, ba?? a?r?d???nda ilaç almaya, kaza ya?ad???nda can? yanmamaya veya ölmemeye gücü yetiyorsa eyvallah... Herkese hava atabilsin...
Yok bu insana ait özelliklerden hiçbirinden bu sayd???m?z unvanlarla kurtulam?yorsa, bu unvanlar?yla di?er insanlara hava atman?n mant??? da yoktur.
Di?er insanlar?n da bu insanlara kar?? ezik olmas?n?n bir mant??? yoktur.
?nsan?n ne kadar mal? mülkü olursa olsun yiyece?i bellidir, içece?i bellidir. Ne kadar mal? mülkü olursa olsun alaca?? bellidir. Denizde, havada, karada birer arac? olsa ne yazar?
Hepsini b?rak?p gidecek bir geçici bedene sahiptir. O zaman bana neyiyle hava atacakt?r?
E?er hava atmay?p da bana de?er verirse ben o zaman onun kendisine de, kazanana da, mal?na da sayg? duyar?m.
Makam mevkii de ayn?s?d?r. Eline makam geçirince onunla hava atan veya alt?ndakilere emir ya?d?rmaya ba?layan kimsenin durumu da ayn?d?r.
Dolay?s?yla insana ezik olmak de?il, oldu?u gibi "insan" duru?u gerekir.
?nsan ne ba?kas?n? ezer, ne de ba?kas?na kendini ezdirir.
Böyle olan insan kendine güveni olan insand?r.
Kendine güveni olan insan utan?p çekinmez. Dolay?s?yla kar??s?ndakini iyi dinler. Yanl?? gördü?ü konuyu dile getirmesini bilir. Evet dedi?i gibi rahatl?kla hay?r da diyebilir.
Ba?kas?n?n korkusuyla ya da hat?r?yla de?il, kendi iste?i ve inisiyatifi ile karar verir.
Kendine güvenen insan gururlanmaz, kibirlenmez.

Kemalettin ?SAO?LU