ABD'li düşünce kuruluşları, Türkiye'nin ekonomisini canlandırmak amacıyla ticaretini çeşitlendirme stratejisi kapsamında Endonezya ve diğer ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği) üyeleriyle ekonomik ilişkilerini güçlendirmeye odaklandığını belirtiyor. Aynı zamanda, ASEAN üye ülkelerinin de Türkiye gibi bir ülke ile işbirliğini genişletme potansiyeli vurgulanıyor.

Atlantic Council'de Adinda Khaerani Epstein tarafından yayımlanan bir analizde, Türkiye'nin Endonezya'ya ve ASEAN'a giderek daha fazla yakınlaştığına dair işaretler bulunduğu ifade edildi.

Karşılıklı Ziyaretler İşbirliğini Pekiştiriyor

Analizde, Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki son görüşmelerin önemine dikkat çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şubat ayındaki Endonezya ziyareti ve Subianto'nun 9 Nisan'da Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlü ve gelişmeye devam ettiğinin bir göstergesi olarak değerlendirildi.

Türkiye'nin ASEAN'a yönelik yaklaşımının ikili ilişkilerde önemli bir rol oynadığı belirtilen analizde, Ankara'nın Asya ülkeleriyle ekonomik etkileşime öncelik verdiği vurgulandı.

Savunma Alanında Anlaşmalar

Prabowo'nun Türkiye ziyareti sırasında savunma sektörü de dahil olmak üzere Endonezya-Türkiye ortaklığının genişletilmesi konusunun ele alındığı belirtildi. İki ülke arasında 2010 yılında imzalanan anlaşma hatırlatılırken, Endonezya devlet şirketi PT Pindad ile Türk zırhlı araç üreticisi FNSS'nin Kaplan MT orta ağırlıkta tankı üretimi için işbirliği yaptığına değinildi.

Terörle mücadeledeki işbirliğinin de yoğunlaştığı belirtilen analizde, Endonezya'nın 2023'te Türkiye'den 300 milyon dolar değerinde 12 adet keşif uçağı satın aldığı bilgisi paylaşıldı.

Türkiye'nin NATO'daki en büyük ikinci askeri güce sahip olduğu hatırlatılırken, Endonezya ile Türkiye'nin savunma işbirliğine öncelik vermeye devam etmesinin mantıklı olduğu ifade edildi.

Endonezya'nın Baykar'dan 60 adet Bayraktar TB3 ve 9 adet Bayraktar AKINCI insansız hava aracı alımına ek olarak, Baykar'ın Endonezyalı savunma şirketi Republikorp ile Endonezya'da bir İHA fabrikası kurmak üzere ortak girişimde bulunacağı belirtildi. Ayrıca, Endonezya'nın TUSAŞ ile de bir anlaşma imzaladığı ve iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024'te 2,4 milyar dolara ulaştığı aktarıldı.

Türkiye'nin ASEAN ile Aktif İlişkisi

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şubat ayındaki görüşmede Prabowo ile her iki ülkede üretilen ürünler için pazarın genişletilmesi konusunda mutabık kaldığı ve enerji, sağlık, tarım, savunma, iletişim ve eğitim alanlarında 13 anlaşma imzalandığı bildirildi.

Analizde, Asya'nın küresel ekonomideki artan rolüne dikkat çekilerek, Türkiye'nin ASEAN üyeleriyle daha aktif bir ilişki sürdürdüğü belirtildi. ASEAN ülkelerinin 2024'te küresel gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 7,2'sini oluşturduğu vurgulandı.

Türkiye'nin ticaretini çeşitlendirerek ekonomisini canlandırmak amacıyla Endonezya da dahil olmak üzere ASEAN üyeleriyle ekonomik ilişkilerini güçlendirmeye çalışmasının beklendiği ifade edildi.

Endonezya ve Tayland ile Görüşmeler Devam Ediyor

Türkiye'nin ASEAN üyelerinden Malezya (2015) ve Singapur (2017) ile serbest ticaret anlaşmaları imzaladığı hatırlatılırken, Endonezya ve Tayland ile de benzer görüşmelerin sürdüğü belirtildi.

Güneydoğu Asya'daki altyapı ihtiyaçları doğrultusunda Türk şirketlerinin ASEAN bölgesindeki altyapı projelerine yatırımlarını ve katılımlarını artırmasının muhtemel olduğu ifade edildi.

ASEAN Üyeleri Türkiye ile Ortaklıklarını Derinleştirebilir

Analizde, Türkiye-ASEAN ilişkilerinin ekonomi, eğitim gibi çeşitli sektörleri kapsadığı ve Türkiye'nin Asya Yeni Girişimi kapsamında halklar arası bağlantıların güçlenmeye devam edeceği vurgulandı. ASEAN üye ülkelerinin Türkiye gibi ülkelerle işbirliğini genişletmesinin beklendiği belirtilirken, bunun Türkiye'nin Batı'yı terk ederek tamamen Doğu'ya yönelmesi anlamına gelmediği ifade edildi.

Son olarak, Türkiye ve ASEAN ülkelerinin, Türkiye'nin ekonomik zorluklarının aşılmasına yardımcı olacak ve ASEAN üyeleri için yeni pazarlar ve fırsatlar yaratacak şekilde karşılıklı fayda sağlayan ortaklıklarını derinleştirebilecekleri belirtildi.