Büyük güçlerin Doğu Akdeniz’deki askeri varlıklarıyla tehlikeli bir rekabete giriştiklerini belirten ANKASAM Stratejik Araştırmalar Merkezi Uluslararası Güvenlik Danışmanı Dr. Emre Ozan, Doğu Akdeniz’deki dengelerin ve oluşturulan askeri yığınağın ortaya koyduğu riskleri Milat’a değerlendirdi. Rusya’nın Suriye’deki savaş nedeniyle bölgeye askeri yığınak yaptığına değinen Dr. Ozan, Rusların kurdukları hava savunma sistemiyle de bölgede ciddi bir stratejik üstünlük elde ettiğinin altını çizdi. Bu durumdan rahatsız olan ABD’nin bölgeye askeri yığınak yaptığını dile getiren Ozan, ABD’nin en büyük donanmasının şu anda Doğu Akdeniz’de yer aldığını vurguladı.

Büyüklerin ilgisi arttı

Amerikan ve Rus askerlerinin hem karada hem de denizde birbirlerine çok yakın bir pozisyonda yer aldıklarını kaydeden Ozan, bu dengeye başka devletlerin de eklenmeye çalıştığını belirterek, “Geçtiğimiz günlerde Fransa’nın Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde deniz üssü kuracağı haberleri gündeme geldi. Ayrıca Fransa’nın Doğu Akdeniz’de son yıllarda çok sayıda askeri tatbikat yaptığını biliyoruz. İngiltere’nin de halihazırda burada askeri üsleri bulunuyor. Yani küresel düzeyde bakıldığında, büyük güçlerin bölgeye olan ilgisinin arttığı ve bölgede artan bir askeri hareketlilik yaşandığı görülüyor.” diye konuştu. 

Rumlar çok gergin

ABD’yle sıkı ilişkiler yürütürken İran düşmanlığında birleşen İsrail, Mısır ve Suudi Arabistan’ın, İran’ın Doğu Akdeniz’de bir tehdit oluşturmasından rahatsızlık duyulduğunu kaydeden Ozan, buna bir de Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin enerji hamlesi eklenince bölgenin iyice karıştığını ifade etti. Ozan, “Güney Kıbrıs uzun bir süredir bölge ülkeleriyle birtakım anlaşmalar yaparak tek taraflı olarak bu enerji kaynaklarını kullanmak istiyor. Mısır ve İsrail’le ilişkilerini bu yönde ilerletmiş durumda. Ayrıca Avrupalı ve Amerikalı şirketlerle çalışarak Batılı ülkelerini de yanına çekmeye çalışıyor. Enerji meselesi çok önemli bir konu olmasına rağmen Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarının bu bölgedeki gerilimin temel nedeni olduğunu söyleyemeyiz. Enerji alanındaki anlaşmazlıklar, Doğu Akdeniz’de zaten mevcut olan gerilimi daha da tırmandıran ve sorunu karmaşık hale getiren bir etkiye neden oluyor.” şeklinde konuştu.

ABD’nin S400 tehdidi

Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’de artan gerilimde taraf olmak istemediğini belirten Ozan, ABD’nin Türkiye’yi taraf seçmeye zorlayan birtakım girişimlerde bulunduğunu ifade etti. Ozan, “Türkiye, Rusya’yla son birkaç yıldır çok önemli bir iş birliği geliştirdi. Bu iki ülke İran’la birlikte Suriye sorununun çözümüne yapıcı katkılarda bulundular. Üstelik bu iş birliğini çok derin çıkar farklılıklarına rağmen yaptılar. Ama ABD’nin S400’ler nedeniyle Türkiye’yi yaptırımlarla tehdit etmesi, açıkça Türkiye’nin Rusya’yla ve İran’la ilişkilerine mesafe koyması ve ABD’yle birlikte hareket etmesi için yapılan bir hamledir.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye denge kuruyor

Esad’ın geleceği meselesinde Rusya ve Türkiye’nin anlaşamadığını dile getiren Ozan, “Bu nedenle Türkiye elbette ABD’yle iş birliği yapmak ve dengeli bir politika izlemek ister. Ama Türkiye, bugüne kadar ABD’ye bağımlı bir dış politikanın çok zararını gördü ve aynı ilişki biçimini yeniden kurmak yerine ABD ve Rusya arasında dengeli bir ilişki yürütmek istiyor. Buna rağmen Türkiye’nin, Suriye’de ve genel olarak Ortadoğu’da artan İran askeri varlığından memnun olduğu da söylenemez.” ifadelerini kullandı. 

Her şeye hazırız

Türkiye’nin, İran karşıtlığı zemininde bölgesinde bir kutuplaşma görmek istemediğini dile getiren Ozan, “Türkiye, Ortadoğu’da herhangi bir kutuplaşmanın tarafı olmak istemediği gibi, bölgede bu tarz tehlikeli gelişmelerin önüne geçmek istiyor. Türkiye her ne kadar dengeci dış politikasını sürdürmekte kararlı olsa da Doğu Akdeniz’de artan askeri varlıklar, her geçen gün sıklaşan tatbikatlar ve benzeri gelişmeler bölgedeki dengeleri sarsmaktadır. Bu nedenle Türkiye, her türlü gelişmeye hazırlıklı olmak zorundadır. Bu yıl içinde gerçekleştirilen iki büyük askeri tatbikat, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e ne kadar önem verdiğini ve tüm risklere hazırlıklı olduğunu göstermiştir.” dedi.