Korona virüsünden etkilenen ülke say?s? her geçen gün art?yor. ?lk olarak 2019’da Çin’in Hubei eyaletinin Wuhan kentinde ortaya ç?kan COV?D-19 ad?yla bilinen korona virüsünden korunma yöntemlerini ve günlük hayatta at?lmas? gereken ad?mlar? Türkiye Sa?l?k Federasyonu Ba?kan? Ra?it Dinç aç?klad?. Dinç yapt??? aç?klamada; korona virüslerin, havyandan insana geçerek mutasyona u?rayan, insan dola??m?nda bulunan farkl? alt tipleri ile hafif düzeyli so?uk alg?nl???ndan, ?iddetli solunum s?k?nt?s?na kadar farkl? hastal?klara neden olan virüs grubu olarak tan?mlad?.

Virüsün solunum problemlerine neden olmas? ile birlikte; yorgunluk, nefes darl??? ve böbrek yetmezli?ini de neden oldu?unu belirten Dinç; “COV?D-19 virüsünün insandan insana bula?mas?, genellikle sa?l?kl? bir insan?n hasta olmu? bir insan?n vücut salg?lar?yla temas etmesi sonucu mümkün olmaktad?r. Virüs hastal?kl? ki?ilerden öksürme, hap??rma yoluyla ortaya saç?lan damlac?klarla ve hastalar?n temas etti?i yüzeylerden göz, a??z, burun mukozas? ve el s?k??mas? ile bula?abilmektedir. Yüksek risk grubu 60 ya? üzeri ve ba????kl?k sistemi zay?f olan ki?ilerdir” dedi.

Son rakamlara göre dünya genelinde yeni tip korona virüsü nedeniyle hasta olan ki?i say?s?n?n 98 bini geçti?ini ifade eden Dinç, bunlardan 3 bin 383’ünün hayat?n? kaybetti?ini, COV?D-19 nedeniyle virüsün bula?t??? ki?ilerde görülen ölüm oran?n ise yüzde 3,4 oldu?unu dile getirdi. Çin’in ard?ndan en fazla ölümün ya?and??? ülkeler ?talya, ?ran ve Asya ülkeleri oldu?unu belirten Dinç, "?talya’da 233 ki?i, ?ran’da 145 ki?i ve Güney Kore’de 50 ki?i virüs nedeni ile ya?am?n? yitirmi?tir. Virüsü önlemeye yönelik henüz bir ilaç tedavisi bulunmamakla birlikte, a?? geli?tirme çal??malar? ABD Kara kuvvetleri T?bbi AR-GE merkezinde, Rusya ve ?srail ara?t?rma merkezi MIGAL’de devam etmektedir. Son aç?klamalara göre ?srail ara?t?rma merkezi MIGAL, daha önce tavuklardaki “infeksiyoz viral bron?ite” kar?? geli?tirilen a??n?n, mevcut korona virüsüne kar?? da kullan?labilece?ini ve a??n?n birkaç haftaya haz?r olabilece?ini belirtmi?tir” diye konu?tu.

Virüs ile mücadelede vatanda??n neler yapmas? gerekti?ine de de?inen Dinç, "Küresel düzeyde h?zla yay?l?m gösteren korona virüsü nedeniyle, kamu sa?l???na yönelik, en önemli ve temel koruma yöntemi, bireylerin genel hijyen kurallar?na azami özen göstermesidir. Bu nedenle gerek kamunun bireysel hijyen kurallar?na özen göstermesi gerekse de Sa?l?k Bakan?m?z Say?n Fahrettin Koca’n?n ve Bilim Kurulunun ald??? yüksek önleyici ve koruyucu tedbirler sayesinde ba?ar? sa?lanarak, geli?mi? ülkelerin ço?unda korona virüsü vakas? h?zla art?? gösterirken, ülkemizde henüz tan? konmu? bir COV?D-19 vakas? bulunmamaktad?r. Sa?l?k Bakanl???m?z ve ilgili kurumlar taraf?ndan al?nan özellikle hava alanlar?nda ve s?n?r noktalar?nda önlemlerin en üst seviyeye ç?kart?lm?? olmas?, yine al?nan önlemler kapsam?nda ?ran, ?talya ve Çin’e uçu?lar?n iptal edilmi? olmas?, virüsün Türkiye’ye ula??p ula?mad??? konusunda düzenli olarak yap?lan bilgilendirme tedbirleri ve al?nan yüksek önlemler neticesinde Türkiye en korunakl? ülkelerden birisidir" ?eklinde konu?tu.

Dinç, al?nacak basit önlemler ile virüse kar?? konulabilece?ini söyledi. Dinç, 10 basit önlemi ?öyle s?ralad?:

"El hijyenine azami dikkat edilmelidir. Eller s?k aral?klarla en az 20 saniye boyunca su ve sabunla y?kanmal?, y?kaman?n mümkün olmamas? halinde alkol bazl? el antisepti?i veya alkol bazl? kolonya kullan?lmal?d?r. Özellikle hasta ki?i ve çevresi ile temastan sonra eller mutlaka y?kanmal?d?r. Eller y?kanmadan yüze dokunulmamal? özellikle kirli eller ile göz ve burun temas etmemelidir. Öksürürken ve hap??r?rken tek kullan?ml?k mendiller tercih edilmeli, kâ??t mendil bulunamad??? durumlarda dirsek içi kullan?lmal?d?r. Hasta olmu? ki?ilerin dokundu?u yüzeyler dezenfekte edilmelidir. Uzun süre kapal? ortamlarda durulmamal?, oda s?k s?k havaland?r?lmal? ve do?rudan güne? ????? almas? sa?lanmal?d?r. Et ve yumurta gibi hayvansal g?dalar iyice pi?irilmelidir. Hasta ki?ilerin mümkünse kalabal?k yerlere gitmemesi, e?er gitmek zorunda kal?n?yorsa a??z ve burnun kapat?lmas?, mümkünse t?bbi maske kullan?lmal?d?r. Al??veri? merkezleri, toplu ta??ma gibi kalabal?k ortamlarda mümkün oldu?unca uzak durulmal?d?r. Sa?l?kl? beslenilmeli ve yeterince uyku uyumaya özen gösterilerek, ba????kl?k sistemi güçlü tutulmal?d?r. Haz?r g?dalardan uzak durularak, do?al ve taze besin tüketimi ile yararl? bakteriler içeren ev yo?urdu gibi besinlerin tüketimi art?r?lmal?d?r. Tuzlu ?l?k su ile bo?az gargaras? yap?lmas? ve bol ?l?k su tüketimi virüsün yerle?mesini engelleyebilir. Hastal?k belirtileri olan yüksek ate?, kuru öksürük, kas ve eklem a?r?lar?, solunum zorlu?u gibi belirtiler ba?lad??? zaman vakit kaybetmeden ve maske tak?larak en yak?n sa?l?k kurulu?una ba?vurulmal?d?r."

Her COV?D-19 vakas?n?n a??r ve ölümcül yönde ilerleyece?i yönünde bir kan? oldu?unu ve bunun yanl?? oldu?unu vurgulayan Dinç, "veriler do?rultusunda yüzde 10-15 oran?nda a??r solunum yetmezli?i, böbrek yetmezli?i ve organ iflaslar? görülürken, ölüm oran? ise yüzde 3 civar?ndad?r. Toplumlarda ki bir di?er yanl?? kan? ise, virüs salg?n? geçene kadar herkesin maske takarak korunaca??n? dü?ünmesidir. Oysaki sadece virüs bula?m?? ki?ilerin virüsü etrafa yaymamas? ad?na maske takmas? gerekmektedir. Ancak kapal? alanlarda çok say?da ki?i ile bir arada bulunacak ki?ilerin maske takmalar?, olas? hasta ile kar??la?ma aç?s?ndan anlaml? olabilir” yorumunda bulundu.

(?HA)