Çin’de ortaya ç?kan ve h?zla dünyaya yay?lan korona virüs salg?n?nda Çin’den sonra en yüksek ölüm oran?na sahip ?talya’da ya?ayan ara?t?rma görevlisi Senem Önen ya?ananlar? anlatt?. Bir üniversitede biyoloji departman?nda ara?t?rma görevli olarak çal??an Önen, uzun süredir ?talya’da ya?ad???n? ifade ederek, “?uan Türkiye’de durumun iyi kavrand???n? dü?ünmüyorum. Televizyonlarda Türkiye’de baz? ?eyler dönüyor. ?talyanlar evlerine ayakkab?yla giriyorlar ondan, çok makarna tüketiyorlar o yüzden oldu diye. Bunlar gerçekli?i olmayan ?eyler. ?talya’da neden yay?ld?; ilk vakalar tespit edildikten sonra okullarda e?itime ara verildi. Halen tatil edildi ibaresi kullan?l?yor. Bir tatil durumu söz konusu de?il. ?talya’da e?itime ara verilmesi öyle anla??ld?. Aileler çocuklar?n? al?p al??veri? merkezlerine, hiçbir ?ey yokmu? gibi restoranlara gittiler, arkada?lar?yla görü?meye devam ettiler. ?nan?lmaz büyük bir h?zla yay?labilen bir virüsten bahsediyoruz. ?talyanlar, sosyal ya?ant?lar?na hiç bir ?ey olmam?? gibi devam etti?i için bir anda vaka say?s? yükseldi” dedi.

“LOMBARD?YA’DAN KAÇANLAR V?RÜSÜ YAYDI”

Korona virüsünün yay?ld??? Lombardiya bölgesi k?rm?z? bölge ilan edilmeden önce bunu duyanlar?n evlerinde kalmak yerine olduklar? yerden kaçt?klar?n? söyleyen Senem Önen, “Aralar?nda virüs ta??yanlar vard?. O sebeple di?er yerlere de yay?ld?. ?uan burada soka?a ç?kma yasa?? var. Tabiki acil ihtiyaçlar?n?z için soka?a ç?kabilirsiniz, g?da al?veri?i yapabilirsiniz, eczaneden al??veri? yapabilirsiniz. Ama bunun d???ndaki durumlar için soka?a ç?kam?yorsunuz” diye konu?tu.

“HAFTADA B?R KERE ALI?VER??E G?D?YORUZ”

?talya’da marketlerde g?da ürünleri bulabildiklerini ifade eden Önen, “Aç kalm?? durumda de?iliz. O yüzden Türkiye’de de marketlere gidip bir ?eyler depolaman?za gerek yok. Çünkü lojistik sektöründe çal??anlar bir ?ekilde i?lerine devam ediyor. Tabii ki kuru g?da daha fazla al?yoruz. Haftada bir kere al??veri?e gidiyoruz ve aileden sadece bir ki?i gidiyor. Marketlere numaral? olarak al?yorlar bizleri. Belli bir say? üzerindeki giri?i k?s?tlad?lar” dedi.

“V?RÜSE YAKALANAN K??? BO?ULARAK ÖLÜYOR”

Türkiye’de yap?lmas? gerekenlere ili?kin tavsiyelerini anlatan Önen, “Mümkün oldu?u sürece insanlar?n evinde durmas? gerekiyor. Elimize kolonya sürdük, yüzümüze kolonya sürdük, mikroplar?n yüzde 80’nini öldürdük dola?maya devam edelim. Yok böyle bir ?ey. Hastal???n grip gibi alg?lanmas? da çok ciddi bir hata. Grip de?il. Grip gibi demesinin tek sebebi virüs kaynakl? olmas? ve ilac?n?n olmamas?. Çok a??r seyrediyor. Yakalanan ki?i nefes darl???ndan yani bo?ularak ölüyor, nefes alamayarak hayat?n? kaybediyor” ?eklinde konu?tu.

“?NSANLARIN NASIL ÖLDÜ?ÜNÜ GÖRMÜYORSUNUZ. ÇOK DRAMAT?K”

?talyanlar?n balkondan balkona müzik yap?p ?ark? söyledi?i videolara de?inen Önen, “Bir ?ekilde morallerini yüksek tutmaya çal???yorlar. Tabiki herkes moralini yüksek tutmaya çal???yor. Ama hastanelerden gelen videolar? görmüyorsunuz. Yatak kapasitelerinin nas?l yetersiz kald???n? görmüyorsunuz, insanlar?n nas?l öldü?ünü görmüyorsunuz. Gerçekten çok dramatik” dedi.

“DOKTORLAR K?M? KURTARAB?L?R?Z D?YE ?NSAN SEÇ?YORLAR”

Yo?un bak?m ünitelerine ihtiyaç duyuldu?unu kaydeden Önen, “?nsanlar solunum cihazlar?na ba?lan?yor. ?imdi 300 yatak kapasitesi olan bir yere 3 bin ki?iyi götürürseniz elbette yatak yetersiz kalacak ve elbette ki birilerini seçmek zorunda kalacaklar. ?uanda doktorlar insan seçiyorlar. Kimi kurtarabiliriz, kimi kurtaramay?z diye. Durumun Türkiye’de bu seviyeye gelmemesi için evinizden ç?kmaman?z gerekiyor. Dü?ünler, ni?anlar, konserler, söyle?iler, hatta toplu ibadet yerleri, camiler, buralara gitmemeniz gerekiyor. Evinizde kalman?z gerekiyor” diye konu?tu.

“GENÇLER DE ÖLÜYOR”

Yaln?zca ya?l?lar?n hayatlar?n? kaybetti?ine ili?kin bilgilerin dola?t???n? söyleyen Önen, “Evet ölenlerin büyük bir ço?unlu?u ya?l?. Ama bu gençlerin hayatlar?n? kaybetmedi?i anlam?na gelmiyor. ??in en kötüsü özellikle genç nüfus ortal?kta doland??? sürece bu virüsü birinden al?p di?erine götürecek demektir. Al??veri? merkezlerine hala gidiliyor. Al??veri? merkezinde bir ki?inin bile virüs ta??yor olmas?, oradaki yüzlerce binlerce insana virüsü ayn? anda bula?t?rabilece?i anlam?na geliyor. Toplu alanlara girmemeniz gerekiyor. Türkiye’de de yo?un bak?m üniteleri solunum cihazlar? s?n?rs?z de?il” ?eklinde konu?tu.

Halk? duruma kar?? ciddiye almalar? konusunda uyaran Önen, “Bu sadece devletin sadece sa?l?k çal??anlar?n?n alt?ndan sadece tek ba??na kalkabilecekleri bir durum de?il. Ciddi manada sosyal sorumluluk içeriyor. Lütfen iki üç hafta sosyal izolasyonu uygulay?n. Evinizden mümkün oldu?unca d??ar? ç?kmay?n. Türkiye’nin Avrupa ülkelerinin bir ço?unlu?unun geldi?i duruma gelmemesi için çok ciddi halk?nda destek vermesi gerekiyor. Lütfen gerekli sorumlulu?u göstererek evinizden ç?kmay?n” dedi.

(?HA)