Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an ve Senegal Cumhurba?kan? Macky Sall, ba? ba?a ve heyetler aras? görü?meler ile anla?malar?n imza töreninin ard?ndan Cumhurba?kanl??? Saray?’nda ortak bas?n toplant?s? düzenledi. Konu?mas?na Senegal’i bir kez daha ziyaret etmekten duydu?u mutlulu?u dile getirerek ba?layan Cumhurba?kan? Erdo?an, Senegal Cumhurba?kan? Macky Sall’iye ?ahs?na ve heyetine gösterdi?i konukseverlik için te?ekkür etti. Bugünkü görü?melerinde dolu dolu bir günü geride b?rakt?klar?n? belirten Cumhurba?kan? Erdo?an, "2018’de belirledi?imiz hedeflerin birço?unu ba?ar?yla hayata geçirdi?imizi görüyorum. O zaman belirledi?imiz 400 milyon dolarl?k ticaret hacmi hedefine hamd olsun ayn? y?l içinde ula?t?k. Ancak 2019 verileri iki ülke aras?ndaki ticaretin ilerletilmesi noktas?nda daha fazla çal??mam?z gerekti?ini gösteriyor" ifadelerini kulland?.

Türkiye ve Senegal aras?ndaki hedefin 1 milyar dolarl?k hedefe ula?mak oldu?unu bildiren Erdo?an, ?öyle devam etti:

"Bunu da en k?sa sürede yakalayaca??m?za inan?yorum. Aziz karde?im Macky Sall’i, 2025 y?l?n? hedefleyerek olu?turdu?u Yükselen Senegal Kalk?nma Plan?, di?er bölge ülkelerine de örnek te?kil ediyor. Türk firmalar? ula??mdan in?aata, sa?l?ktan altyap?ya farkl? sektörlerde hayata geçirdikleri projelerle bu plana katk? sa?l?yor. ?? adamlar?m?z Senegal’e daha fazla hizmet için tüm f?rsatlar? de?erlendirmeye haz?rd?r. Az sonra kat?laca??m?z Türkiye-Senegal ?? Forumu, i? adamlar?m?z? daha da te?vik etmemize yard?mc? olacakt?r. Türkiye’nin potansiyelini Senegal’de tan?tmak ne kadar önemli ise Senegal’in potansiyelini de Türkiye’de tan?tmak ayn? derecede önemlidir"

"GELECE?? ?N?A ETMEY? HEDEFL?YORUZ"

Senegal’in, Türkiye’nin Fetullahç? Terör Örgütü ile (FETÖ) mücadelesini anlayan ve hak veren bir ülke oldu?una i?aret eden Cumhurba?kan? Erdo?an, "Maarif Vakf?m?z, hali haz?rda Senegal’de 13 okulla e?itim-ö?retim faaliyetlerini sürdürüyor. Türkiye Burslar? ile halen 50 Senegalli ö?renci, ülkemizde yüksek ö?renim görüyor. T?KA gibi kurumlar?m?z da Senegal’de sürdürülebilir kalk?nma odakl? faaliyetlerimize devam ediyor. Kadim medeniyetlerin temsilcileri olan Türkiye ile Senegal aras?nda köklü tarihi ve kültürel ba?lar bulunuyor. Ortak geçmi?imizden ilham alarak gelece?i in?a etmeyi hedefliyoruz. Bu husus Afrika ortakl?k politikam?z bak?m?ndan da önem ta??yor" ?eklinde konu?tu.

Senegal ziyaretinden önce Cezayir ve Gambiya ziyaretlerini hat?rlatan Erdo?an, Ba?bakanl?k ve Cumhurba?kanl??? döneminde Afrika K?tas?n?n 28 ülkesini ziyaret etti?ini belirtti.

Senegal’e 4. ziyaretini gerçekle?tirdi?inin alt?n? çizen Cumhurba?kan? Erdo?an, "Çünkü biz Afrika halklar?n? gönülda?lar?m?z, karde?lerimiz, kader ortaklar?m?z olarak görüyoruz. Afrika’n?n ya?ad??? ac?lara politik, stratejik, ç?kar odakl? de?il, tamamen insani ve vicdani nazarla yakla??yoruz. Ziyaretlerimizin yan? s?ra son y?llarda imzalad???m?z anla?malarla, ald???m?z kararla, uygulamaya koydu?umuz ortak projelerle farkl? bir i? birli?i modelinin mümkün oldu?unu gösteriyoruz" dedi.

"TÜRK F?RMALARININ BURADAK? ADIMLARI ÇOK C?DD? BA?LARIN OLU?MASINA VES?LE OLACAKTIR"

"21. yüzy?l?n ayn? zamanda bir Afrika yüzy?l? olaca?? inanc?yla i? birli?imizi art?rarak sürdürece?iz" diyen Erdo?an, "Az önce Say?n Ba?kan?n vermi? oldu?u müjde çok çok önemli. O da 50 bin ki?ilik bir stadyumun burada yap?lacak olmas?, gençlerimiz noktas?nda önemli bir ad?m. Öbür tarafta yine ayn? ?ekilde demir-çelikte çok ciddi bir yat?r?m?n temeli yine burada Tosyal? Holding taraf?ndan at?lacak olmas? önemli. Tosyal? Holding ve Summa gibi bütün Türk firmalar?n?n buradaki ad?mlar? inan?yorum ki Türkiye ve Senegal aras?nda çok ciddi ba?lar?n olu?mas?na vesile olacakt?r" ifadelerini kulland?.

Savunma sanayine yönelik at?lacak ad?mlar?n büyük önem arz etti?ini vurgulayan Cumhurba?kan? Erdo?an, "Biz bu konuda da hiçbir zaman Senegal’i yaln?z b?rakmayaca??z. Turizmde ve enerjide bu ad?mlar? atmakta kararl?y?z. Gerek Bat? Afrika ile gerekse tüm k?ta ile ba?lar?m?z?n derinle?mesine, Senegal’in bize gereken deste?i verece?ine inan?yorum. Bu dü?üncelerle sözlerime son verirken Say?n Cumhurba?kan? Macky Sall nezdinde halk?na ?ahs?m ve milletim ad?na bir kez daha ?ükranlar?m? sunuyorum" diye konu?tu.

Gazetecilerin sorular?n? da yan?tlayan Cumhurba?kan? Erdo?an, ABD Ba?kan? Donald Trump ve Almanya Ba?bakan? Angela Merkel ile yapt??? görü?meler hat?rlat?larak, "Libya’da çözüm yak?n diyebilir miyiz? Amerika Ba?kan? Donald Trump ile ba?ka hangi konular ele al?nd??" ?eklindeki soru üzerine, Trump ile görü?melerinin bir nezaket telefonu oldu?unu söyledi.

Erdo?an, Elaz??’da meydana gelen depremde 41 vatanda??n hayat?n? kaybetti?ini ve bin 600 civar?nda yaral?n?n oldu?unu hat?rlatarak, yaral?lar?n tamam?na yak?n?n?n ayakta tedavi ve taburcu edildi?ini belirtti. Az say?da vatanda??n tedavisinin devam etti?ini belirten Erdo?an, enkazlar?n alt?ndan çok say?da vatanda??n kurtar?lm?? olmas?n?n da ayr? bir mutluluk vesilesi oldu?unu dile getirdi. Bakanlar? olay sonras? bölgeye gönderdi?ini, kendisinin de daha sonra deprem bölgesine gitti?ini hat?rlatan Erdo?an, "?u an itibar?yla enkazlar kald?r?l?yor, enkazlar?n kald?r?lmas?yla beraber de süratle gerek köy ve mahallelerde gerekse merkezde yapaca??m?z in?aatlar?n planlamas? Çevre ve ?ehircilik Bakanl???m?z taraf?ndan yap?ld?. Bütün bunlarla beraber de tabii k?? mevsimine girmi? olmam?z hasebiyle buradaki bütün vatanda?lar?m?z?n giyim-ku?am bu noktada yemek vesaire bunlar sürekli olarak veriliyor ve bu noktada Say?n Trump’?n aram?? olmas? bir nezaketti. Biz de kendilerine te?ekkür ettik. ’Bize dü?en herhangi bir ?ey varsa biz bunlar? yapmaya haz?r?z’ dediler, te?ekkür ettik. ’Herhangi bir s?k?nt?m?z olursa bu konuda sizinle haberle?iriz’ dedik" ?eklinde konu?tu.

"L?BYA’DA BUGÜNDEN YARINA BU ?? ÇÖZÜLÜR DERSEK YANLI? OLUR"

Görü?mede Libya ve ?dlib konular?n?n da gündeme geldi?ini ve bu konularda neler yapabileceklerini konu?ma f?rsat? bulduklar?n? aktaran Erdo?an, "Libya’da bugünden yar?na bu i? çözülür dersek yanl?? olur. ??te dün biliyorsunuz yap?lmas? gerekli olan toplant?larda yine Hafter gelece?ini söyledi?i yerlere, örne?in Tunus’a gitmedi. Geldi?i yerde bir netice mi vard?? Yok, Moskova’dan da kaçarak adeta geri döndü. Ayn? ?ekilde Berlin sürecindeki toplant?da da otel odas?nda sakland? ve oradan takip etti. Yani i?i çözmek gibi bir derdi yok. Tam aksine i?te Wagner diye bir güç var arkas?nda, onun arkas?nda kimlerin oldu?u belli. Bunlar lejyonerler. Abu Dabi yönetiminin parasal bütün kaynaklar?n? sa?lad??? lejyonerler ve oralardan temin etti?i imkanlarla bunlar ?u anda Hafter’i ayakta tutuyor. Çünkü Hafter’in kendisi de bir lejyoner. Bunun yan?nda bir de resmi olarak yani Birle?mi? Milletler Güvenlik Konseyi’nin tan?d??? malum Sarrac var. ?u anda bunlar?n kar??l?kl? olarak devam eden mücadelesinin biz biran önce askeri olmaktan ç?k?p tamamen siyasi alana dönü?mesi, siyasi alanda da Libya halk?n?n kendi kaderini belirlemesinin do?ru olaca??na inan?yoruz" dedi.

"SINIRLARIMIZA DO?RU HAREKETLENME SÖZ KONUSU"

?dlib’in çok farkl? oldu?unu belirten Erdo?an, "?dlib’de de ?u anda bizim s?n?rlar?m?za do?ru bir hareketlenme söz konusu ve buna kar??l?k biz de tabii tedbirlerimizi alm?? bulunuyoruz. K?? mevsimi orada çok daha ?iddetli. Bütün gelen oradaki karde?lerimizi çad?rlara de?il de briket bar?nma yerleri yapal?m dedik. ?u anda onlar bir taraftan süratle yap?l?yor ve onlar bittikten sonra da kendilerini o briket bar?naklara yerle?tirece?iz. Süreci orada da yine hassasiyetle takip ediyoruz. Temenni ederim ki ?dlib’i de bar??la sona erdiririz" ifadelerini kulland?.

Cumhurba?kan? Erdo?an, Libya’n?n do?usundaki gayrime?ru silahl? güçlerin lideri Halife Hafter’e ili?kin bir soru üzerine, "Her ?eyden önce Hafter, evet bir lejyonerdir, maa?l? bir askerdir ve bu ki?i Kaddafi döneminde Kaddafi’ye de o zaman ihanet etmi? ve Kaddafi’nin yan?ndan kaç?p Amerika’ya s???nm??t?r ve y?llarca Amerika’da ya?am?? olan birisidir. ?imdi de burada Abu Dabi yönetiminin vermi? oldu?u destekle, parasal kaynakl? destekle bütün silah, mühimmat, araç, gereç her ?eyi Abu Dabi yönetimi ve M?s?r sa?lamaktad?r. Serrac, Birle?mi? Milletler Güvenlik Konseyi’nin tan?d??? bir lider, bir siyasetçi konumundad?r. ?imdi Birle?mi? Milletler Güvenlik Konseyi’nin tan?d??? bir liderle dünyada uluslararas? camiada kimsenin tan?mad??? bir ki?iyi yan yana koyabilir miyiz? Bu mümkün de?il. Dolay?s?yla bunlar? da iyi anlamam?z laz?m ve Hafter denilen ki?iye de bu noktada konumunu öyle belirleyip, oraya onu oturtmak laz?m. ?u anda onun resmi ne Libya’da ve ne uluslararas? camiada hiçbir kimli?i ve ki?ili?i yoktur" diye konu?tu.

?K? ÜLKE ARASINDA 7 ANLA?MA ?MZALANDI

Ortak bas?n toplant?s? öncesinde Cumhurba?kan? Erdo?an ve mevkida?? Sall huzurunda iki ülke aras?ndaki anla?malar imzaland?. ?ki ülke aras?ndaki "Nakdi Yard?m Uygulama Protokolü" Milli Savunma Bakan? Hulusi Akar ile Senegal Silahl? Kuvvetleri Bakan? Sidiki Kaba taraf?ndan imzaland?.

"Dakar Yunus Emre Kültür Merkezi’nin (YETKM) Aç?l???na ?li?kin Mutabakat Zapt?" D??i?leri Bakan? Mevlüt Çavu?o?lu ve Senegal D??i?leri ve Yurtd???nda Ya?ayan Senegalliler Bakan? Amadou BA taraf?ndan imza alt?na al?nd?.

?ki ülke aras?nda "E?itim ??birli?i Anla?mas?"na ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan? Fatih Dönmez ve Senegal D??i?leri ve Yurtd???nda Ya?ayan Senegalliler Bakan? Amadou Ba imza koydu.

"Afet Yönetimi Alan?nda Mutabakat Zapt?" ise Ticaret Bakan? Ruhsar Pekcan ve Senegal ?çi?leri Bakan? ALY NGOU?LLE ND?AYE TARAFINDAN ?MZALANDI

"Diasporaya ?li?kin Konularda ?kili ??birli?i Hakk?nda Mutabakat Zapt?" D??i?leri Bakan? Çavu?o?lu ile Senegal D??i?leri ve Diaspora Bakan? Amadou BA taraf?ndan imza alt?na al?nd?.

?ki ülke aras?nda "Spor Alan?nda ??birli?i Anla?mas?"na ise Sanayi ve Teknoloji Bakan? Mustafa Varank ile Senegal Spor Bakan? Matar Ba imza koydu.

"Ar?iv Alan?nda ??birli?i Protokolü" ise Cumhurba?kanl??? Devlet Ar?ivleri Ba?kan? U?ur Önal ve Senegal Ar?ivleri Ba?kan? Fatoumata Cisse Diarra taraf?ndan imzaland?.

(?HA)