Geçtiğimiz yıl bir bilinmezin içerisinde olunduğu için sancılı başlayan çay sezonunda Türkiye’de ancak Türkiye vatandaşı olmayan yabancılar Rize’ye gelerek çay tarlalarında renk cümbüşü oluşturmuştu. Çoğunlukta Afganların çay topladığı görünen Rize’de, Azerbaycan uyruklu çay işçilerinin yanı sıra Senegalli ve Özbek çay tarım işçileri de yer almıştı. Bu yıl da çay sezonunun başlamasına günler kala yabancı uyruklu çay tarım işçileri Rize’de bahçelerde görülmeye başladı.

Batı Afrika ülkesi Gambiya’nın başkenti Banjul’dan Türkiye’ye gelen 3 Gambiyalı arkadaş Muhammed Lamin Manneh, Sheıkh Tıjan Darboe ve Ramazan Gomez, tam kapanma öncesinde İstanbul’dan Rize’ye gelerek daha kaliteli çay toplayabilmek için çay tarım arazilerine girdi. Rize’yi çok sevdiğini ve ortalama 10 gün sonra başlayacağını düşündükleri çay sezonuna şimdiden temizlik işleri ile başladıklarını dile getiren 25 Yaşındaki Gambiyalı Muhammed Lamin Manneh “Çay toplamaya geldim. Şimdi temizlik yapıyoruz. 10 gün sonra çay toplayacağız. 2 yıldır Türkiye’deyim. Normalde İstanbul’da yaşıyorum ama çay sezonunda Rize’ye geliyorum. Rize’yi ve insanını çok seviyorum. Patronumuz Faruk abi, buradaki herkes çok güzel insanlar” dedi.

"TEN RENGİMİZDEN ÖTÜRÜ HİÇBİR AYRIMCILIK YAŞAMADIK"

24 yaşındaki Sheıkh Tıjan Darboe ise Türkiye’de bir çok milletten insan yaşadığını ve Türk halkının kendilerine tenleri siyah olduğu için bir ayrımcılık yapmadığını dile getirerek “Rize’den Faruk ağabey aradı. ’Yasaklar başlıyor buraya gel’ dedi. Bende çay toplamak için Rize’ye geldim. Rize, Türkiye ve buradaki bütün insanlar çok güzel. Türkiye’ye geldim ve ırkçılık olmadığını gördüm. Türkiye’de ırkçılık yok. Rize’nin insanları çok güzel insanlar. Recep Tayyip Erdoğan da öyle. Afrikalıyız ve siyahiyiz yine çok güzel davranıyorlar. Türkiye dünya’da 1 numara. Şimdilik çay bahçelerinde temizlik yapıyoruz, sonra çay toplayacağız. Türkiye’de hiç ırkçılık yok bu çok güzel bir şey. Siyah, beyaz herkes aynı. Patronum Türk, biz burada çalışıyoruz, Suriyeliler var burada. 1 ekmeği bölüşüyor burada herkes. Türkiye’de siyah beyaz yok, Müslümanlık var” ifadelerini kullandı.

"TÜRK İNSANLARI ÇOK GÜZEL İNSANLAR"

27 yaşında olan ve Rize’ye çay toplamaya gelen bir diğer Gambiyalı Ramazan Gomez de Rizeliler’in kendilerine çok sıcak davrandığını ifade ederek “Burada çay toplama işi olduğu için geldik. Şimdi temizlik yapıyoruz, gübre veriyoruz zamanı geldiğinde çay toplayacağız. Türkiye çok güzel, burada herkes müslüman, ırkçılık yok, Suriye burada, Gambiya burada, bir çok insan burada barınıyor. Türk insanları çok güzel insanlar. Patronumuz Faruk ‘Burada siyah beyaz yok hepimiz insanız’ dedi bize. Burada ayrım yok, herkes aynı” şeklinde konuştu.

"BEN TÜRKÇE KONUŞUYORUM, ONLAR İNGİLİZCE KONUŞUYOR; NASIL ANLAŞTIĞIMIZI BEN DE BİLMİYORUM AMA BİR ŞEKİLDE ANLAŞIYORUZ"

Çay bahçesi sahibi Faruk Aloğlu da Gambiyalılar’ın kendisine çok iyi arkadaş olduğunu ve çok iyi anlaştıklarını dile getirerek “Arkadaşlarımız 10 numara insanlar. İki yıldır gelip burada bizimle birlikte çalışıyorlar. Müslüman insanlar, hile hurda bilmiyorlar, güzel insanlar kısacası. Bizde ırkçılık yok, zaten olsa bizi sevmezler ve yanımızda olmazlar. Hepimiz Müslümanız hepimiz kardeşiz” diye konuştu.

Aloğlu, öğrendikten sonra herkesin güzel çay toplayabileceğinin altını çizerek “Sen öğrettikten sonra bizim gibi topluyorlar. Bizim kadar çok toplayamıyorlar ama topluyorlar. Ne altına dökerler ne üstüne bırakırlar, derin de kesmiyorlar. Sen ne şekilde söylersen o şekilde kesiyorlar. Seneye de çağıracağım. Bundan sonra hep birlikteyiz arkadaşlarla. Bu yöredeki herkes seviyor arkadaşlarımızı. Biz yanımıza gelen insanlara işçidir gözüyle bakmıyoruz. ‘Gitsin çalışsın sadece bir kabuk ekmek ver yesin’ mantığı yanlış. Benim yanımdalar şimdi, bende çalışıyorum, birlikte çalışıyoruz, birlikte gezmeye gidiyoruz, iftarda yine birlikteyiz. İletişim konusunda da bir sıkıntımız yok, ben normal Türkçe konuşuyorum, onlar İngilizce konuşuyor. Nasıl anlaştığımızı ben de bilmiyorum ama bir şekilde anlaşıyoruz” dedi.

(Hasan Fehmi Demir–Oğuz Bal )