Koronavirüs sürecinde ba????kl?k sistemini güçlü tutman?n gereklili?i ile birlikte uykunun önemi bir kez daha hat?rland?. Düzenli uykunun ba????kl?k sistemi üzerindeki olumlu etkisi, her gün uzmanlar taraf?ndan dile getiriliyor. Peki, uyku sorunu olanlar bu süreçte neler yapmal?? ?leri düzeyde uyku sorununun hastal?k say?labilece?ini dile getiren Medicana Bahçelievler Hastanesi Psikiyatri Uzman? Dr. Özcan K?l?ç.O. Kafal?, uykuyu düzene sokmak için yap?lmas? ve yap?lmamas? gerekenler hakk?nda aç?klamalarda bulundu.

KORONAV?RÜS SÜREC?NDE DÜZENL? UYKU NEDEN ÖNEML??

Dr. Kafal?, Covid-19’a kar?? uykunun önemini ?öyle aç?klad?: “Normal ?artlar alt?nda da uyku gün içindeki verimlili?imizi ve ruh sa?l???m?z? etkileyen önemli bir etkendir. Koronavirüs salg?n? sonras?nda ise uykunun kaliteli olmas? birçok yönden daha da önem arz etmeye ba?lad?. Uyku s?ras?nda vücudumuzdaki birçok hücre kendini yeniler onar?r ve ço?al?r. Bu hücreler aras?nda ba????kl?k hücrelerimiz de vard?r. Korona virüs ve di?er enfeksiyon hastal?klar?na kar?? vücut direncini art?rmak için kaliteli bir uyku ?artt?r. Ayr?ca serbest radikallerle ve toksinlerle sava?mada, özellikle ak?am saat 10.00 ile gece iki aras?nda fazlaca salg?lanan melatonin hormonu rol oynar. Yeterli ve kaliteli uyumazsak ba????kl?k sistemimiz olumsuz olarak etkilenir”.

UYKUYU DÜZENE SOKMAK ?Ç?N YAPILMASI GEREKENLER

Uyku sorunu ya?ayanlar için önerilerde bulunan Dr. Kafal?, s?k yap?lan hatalardan yola ç?karak uyku sorununun üstesinden etkili bir ?ekilde gelmenin yollar?n? ise ?öyle aç?klad?:

“Hafta içi ya da hafta sonu fark etmeksizin ayn? saatte yat?p ayn? saatte kalkmak oldukça önemlidir. Ancak kalk?? saatimizi belirlemek elimizde olsa da uykuya ba?lamak ba?lang?çta güç olabilir. Bunun için hangi saatte uyumu? olursak olal?m her gün ayn? saatte kalk?p gün içinde uyumayarak uyku ba?lang?ç saatimizi normale çekmeye çal??abiliriz.

Gün içinde güne? ????? almak uyku ritmi için önemlidir ayr?ca gün içinde düzenli egzersiz yapmak da kaliteli uyku için önerdiklerimiz aras?ndad?r. Yatma saatine yak?n a??r egzersizlerin yap?lmamas? gerekti?ini de vurgulamak gerekir.

Ak?am saat 7’den sonra yemek yenmemesi, çok ac?k?l?rsa özellikle kan ?ekerini h?zl? yükselten karbonhidratl? g?dalardan yatmaya yak?n saatlerde kaç?n?lmas? gerekir. Çay kahve ve kafein içeren di?er içeceklerin ak?am alt?dan sonra az veya hiç içilmemesi önerilir.

Yatak odas?n?n ko?ullar? da önemlidir. Yatak odas?n?n sadece uyku ve cinsellik için kullan?lmas? bunun yan?nda oda ?s?s?n?n çok dü?ük ya da çok yüksek olmamas?, ayr?ca karanl?k ve sessiz olmas? önemlidir. Uyku d???nda yatakta zaman geçirilmemesi, uyand?ktan sonra yataktan kalk?lmas? önerilir.

Bütün bunlara ra?men yata?a gitti?inizde uykunuz gelmezse 20 dakikadan daha fazla yatakta kalmay?n, yataktan kalk?n ve zihninizi zorlamayacak aktiveler yap?n?z, lo? bir ortamda müzik dinlemek veya kitap okumak gibi. Unutmay?n uyku ku? gibidir kovalad?kça kaçar. Uykunuzun geldi?ini hissetti?inizde tekrar yata??n?za dönün ve uyumaya çal???n”.

“UYKU SORUNU HASTALIK SAYILAB?L?R”

Uyku sorununun hastal?k say?labilece?ini vurgulayan Dr. Kafal?, “Yukar?da yazan kurallar? uygulad???n?z halde hala uyku ritminizi olu?turamad?ysan?z profesyonel bir destek alman?z gerekebilir. Uyku al??kanl??? ki?iden ki?iye farkl?l?k gösterir. Ya?, cinsiyet, genetik özellikler ve baz? hastal?klar uyku süre ve kalitesini etkiler. Uyku bozuklu?unun nedenleri aras?nda a?r?l? hastal?klar, solunum sorunlar?, s?k idrara ç?kma gibi organik kökenli nedenler olabilece?i gibi stres, kayg? bozuklu?u ve di?er psikiyatrik hastal?klar gibi psikolojik kökenli durumlar da olabilir. Sa?l?kl? ve ba?ar?l? bir ya?am için gereken kaliteli ve yeterli uzunluktaki uykuya sahip de?ilsek uyku bozuklu?u hastal?k olarak ele al?nmal?d?r. Uyku bozukluklar?nda huzursuzluk, kayg?, okul ve i?te performans dü?üklü?ü, konsantrasyon güçlü?ü, depresif duydudurum ve kilo al?m? gibi belirtiler e?lik edebilir. Uyku bozuklu?unu gidermek için öncelikle nedenini belirlemek gerekir” ?eklinde konu?tu.

-?HA-