Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümünde 7 bin y?ll?k insan iskeletleri incelenerek elde edilen veriler ile insanl?k tarihine ???k tutuluyor. Paleoantropoloji Bilim Dal? Ba?kan? Prof. Dr. Ay?en Aç?kkol Y?ld?r?m ve meslekta?lar? Türkiye’nin çe?itli bölgelerinde gerçekle?tirilen arkeolojik kaz?lardan ç?kart?lan insan iskeletleri ile Türkiye’nin en büyük 3. iskelet koleksiyonunu olu?turdu. ?skeletler üzerinde yapt?klar? laboratuvar çal??malar? ile tarih öncesi ça?lardaki insan ve toplum ya?ant?s?n? inceleyen bilim adamlar?, ?a?k?nl?k veren bilgilere ula?t?. Prof. Dr. Ay?en Aç?kkol Y?ld?r?m, tunç ça??nda gerçekle?tirilen beyin ameliyatlar?n?n büyük bir bölümünde hastalar?n sa?l???na kavu?tu?unu belirterek anestezi yöntemi olarak ise narkotik bitkilerin kullan?ld???n? ileri sürdü.

YA?AM TARZLARINI ?SKELETLER? ELE VER?YOR

Y?ld?r?m insan iskeletleri üzerinde yapt?klar? bilimsel çal??malar ile tarih öncesi ya?amlar? ara?t?rd?klar?n? belirtip, “Biz çal??malar?m?z? iki farkl? alanda sürdürüyoruz. Bir tanesi insan biyoarkeolojisi ikincisi ise memeliler palaantoolojisi. Her ikisinde de arkeolog arkada?larla birlikte çal???yoruz. Temel çal??ma konumuz, kaz?lardan ç?kan insan iskeletlerini incelemek. Bizim amac?m?z binlerce y?l önce ya?am?? insan kal?nt?lar?ndan yola ç?karak, o bireyin ve o toplumun nas?l ya?ad???n?, hangi ko?ullarda hayat sürdüklerini, ya?am biçimlerini anlayabilmek” dedi.

TÜRK?YE’N?N EN BÜYÜK 3. ?NSAN ?SKELET? KOLEKS?YONU

Y?ld?r?m ellerindeki insan iskeleti koleksiyonunun Türkiye’deki en zengin 3. koleksiyon oldu?unu belirterek, “?skelet koleksiyonun zenginli?i aç?s?ndan Türkiye’de ilk 3’ün içerisindeyiz. En büyük iki laboratuvar Ankara’da. Neredeyse tüm zamanlar? kapsayan çok zengin bir iskelet koleksiyonumuz var. Binden fazla parçaya sahibiz. Türkiye’nin en zengin 3. koleksiyonu bizim Antropoloji bölümümüzde. Dört hoca dayan??ma içerisinde çal??malar?m?z? sürdürüyoruz. Koleksiyonumuzdaki iskeletler Türkiye’nin birçok bölgesindeki arkeolojik kaz?lardan geldi. Milattan önce 5 bin y?l?ndan günümüze kadar olan tüm iskelet popülasyonuna sahibiz. Materyallerimizi isteyen tüm ara?t?rmac?lar?n da hizmetine sunuyoruz” ?eklinde konu?tu.

M?LATTAN ÖNCE BA?ARILI BEY?N AMEL?YATLARI YAPILMI?

Y?ld?r?m, dünyada en eski beyin ameliyat? bulgular?n?n Türkiye’de tespit edildi?ini hat?rlatarak, tunç ça?? üzerinde yapt?klar? ara?t?rmalarda, narkotik bitkilerle ac?s? hafifletilen hastalar?n çakmak ta??ndan ne?terlerle beyin ameliyat? yap?ld??? ve hastalar?n büyük bölümünün sa?l???na kavu?tu?unu ileri sürdü. Y?ld?r?m, tarih öncesi beyin ameliyatlar? ile ilgili ?unlar? söyledi:

“Benim en çok dikkatimi çeken materyaller beyin ameliyatlar?n? gösteren parçalar. Dünyada beyin ameliyat?n?n en eski örnekleri ülkemizde. Ben daha çok tunç dönemini çal??t?m. Modern t?pla kar??la?t?r?lmamas? gereken çok farkl? uygulamalar tespit ettik. Bunlar modern t?bb?n yöntemlerinden biraz farkl?. O dönemlerde anestezi maddeleri yok. Bunun yerine ameliyatlarda hastan?n ac? çekmemesi için baz? narkotik bitkiler kulland?klar?n? görüyoruz. Çakmak ta??n?n günümüzde doktorlar?n kulland??? ne?ter yerine kullan?ld???n? gördük. Operasyonlar?n çok zor ve ölüm riskinin çok yüksek olmas?na ra?men, Türkiye’de tespit etti?imiz örneklerin yar?s?ndan fazlas?n?n iyile?ti?ini söyleyebiliriz.”

(Onur Erden - Bora Kara/?HA)