Oktay, 2021 yılı bütçesini sunmak üzere Plan ve Bütçe Komisyonuna katıldı. Oktay, hükümetin kamu maliyesi alanındaki en büyük kazanımının faiz ödemelerinde olduğunu belirterek, ’’2002 yılında faiz harcamalarının bütçe giderleri içerisindeki payı yüzde 43,2 iken, 2021 yılı bütçesinde bu oranın yüzde 13,3 seviyesinde kalması öngörülmektedir. Uyguladığımız kamu mali disiplini sayesinde son 18 yılda kamu borç stoku oldukça düşük seviyelere çekilirken önemli altyapı projeleri hayata geçirilmiş ve eğitim, sağlık ve sosyal refah alanlarında önemli kazanımlar elde edilmiştir. Nitekim, son 18 yılda faize değil kamusal hizmete ayırdığımız kaynak sayesinde inşa ettiğimiz güçlü sağlık altyapısı, salgın döneminde diğer ülkelerde gördüğümüz acı tabloların ülkemizde yaşanmasını engellemiştir. Diğer yandan vergi gelirleriyle faiz giderleri karşılaştırıldığında da benzer bir tablo söz konusudur. 2002 yılında toplanan her 100 liralık verginin 85,7 lirası faiz harcamalarına gitmekteydi. 2021 yılı bütçesinde ise her 100 liralık verginin sadece 19,5 lirasının faiz harcamalarına ayrılacağı tahmin edilmektedir. 2020 yılı gelir performansımızın tüm olumsuz koşullara rağmen beklentilerimizin üzerinde gerçekleşmesini bekliyoruz. 2019’un son döneminde ekonomide yakaladığımız güçlü seyrin katkısıyla gelir performansımızda önemli bir ivmelenme yaşanmaktaydı. 2020 yılı Ocak ve Şubat aylarında vergi gelirlerimiz bir önceki yılın aynı dönemine göre ortalama yüzde 22,9 oranında artmıştı’. Ancak Kovid-19 salgını nedeniyle Mart, Nisan ve Mayıs aylarında vergi gelirleri ortalama yüzde 5,6 oranında azalmıştır. Bununla birlikte, 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,3 oranında artmıştır. Vergi gelirlerinin yılsonunda ise, yıllık yüzde 17,3 oranında artarak 790,7 milyar TL olarak gerçekleşmesi öngörülmektedir’’ ifadelerini kullandı.

Covid önlemlerine ilişkin de bilgi veren Oktay şöyle konuştu:

’’Salgının etkilerini görmeye başladığımız Mart ayında açıkladığımız Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi ile başta istihdam ve üretimi destekleyen adımları hayata geçirdik. İlerleyen süreçte ihtiyaç görülen tüm alanları kapsayacak şekilde genişleyen desteklerimiz ihtiyaç sahibi ailelere nakit desteğinden en düşük emekli aylığının bin 500 lira olmasına kadar, sektörel vergi teşvik ve ertelemelerinden krediye ulaşma imkânlarına kadar artarak devam etmiştir. Bu süreçte gelir politikası araçlarını da etkin olarak kullandık. Bu kapsamda 29,4 milyar TL vergi ödemesini ve 40 milyar TL sosyal güvenlik prim ödemelerini erteleyerek işletmeleri destekledik. Kovid-19 salgının ekonomideki olumsuz etkilerini azaltmak için sektör odaklı birçok mal ve hizmetin KDV oranlarında ve işyeri kira stopaj oranında indirim yaptık. Kredi Garanti Fonu limitini artırarak teminat sıkıntısı yaşayan işletmelerin finansmana erişimini sağladık. Vatandaşlara, esnaf ve firmalara Hazine destekli Kredi Garanti Fonu ile 306 milyar TL’lik kredi paketleri oluşturduk ve bu kapsamda Eylül 2020 itibarıyla toplamda 267,4 milyar TL kredi ödemesi yapıldı. Aylık geliri 5 bin TL’nin altında olan 8 milyona yakın vatandaşımıza 47,5 milyar TL bireysel ihtiyaç desteği verdik. 787 bin esnafımıza 29,9 milyar TL’ye yakın esnaf destek finansmanı tahsis ettik. 198 bin işletmemize 143 milyar TL işe devam finansmanı kullandırdık. 122 milyar TL tutarında kurumsal ve bireysel kredinin ertelemesini sağladık.’’

Oktay, Eylül 2020 itibarıyla Covid-19 salgını kapsamında ekonomiyi desteklemek amacıyla atılan adımların büyüklüğünün kredi ertelemeleri hariç 371,7 milyar TL’ye ulaştığına dikkat çekerek, ’’Covid-19 ile mücadelede ’Sosyal Koruma Kalkanı’ çerçevesinde 6,2 milyar TL “Sosyal Destek Programı” kapsamında ödeme, 18,7 milyar TL “Kısa Çalışma” kapsamında ödeme, 4,4 milyar TL “Nakdi Ücret Desteği”, 3,6 milyar TL işsizlik ödemesi yaptık. Ekonomik ve sosyal koruma kalkanı paketlerinin yanı sıra yatırımlarımıza, açılışlarımıza tüm hızımızla devam ettik. Bir taraftan salgınla başarılı bir mücadele verirken bir taraftan da durmadık; dev eserleri hizmete açtık. 45 günde tamamlayıp kullanıma sunduğumuz çok amaçlı acil durum hastaneleri dâhil olmak üzere 28 yeni hastane, 498 km bölünmüş yol ve 221 köprü ve 52 hidroelektrik santrali, Mart’tan bu yana ülkemize kazandırdığımız yatırımların sadece birkaç örneğidir. Salgınla mücadelede KKTC’nin de yanında olduk. KKTC’de ilk vakanın görüldüğü tarihin hemen akabinde Kuzey Kıbrıs’a 72 milyon liralık finansal destek sağladık ardından Kovid destek paketi kapsamında 66 milyon liralık hibeyi daha aktardık’’ ifadelerini kullandı.

Oktay, 2021 yılı bütçesi hakkında bilgi vererek, 2021 yılı bütçesinin Yeni Ekonomi Programı’na uygun şekilde hazırlandığını aktardı. Oktay, ’’2021 yılı bütçemizde bütçe giderleri 1 trilyon 346,1 milyar TL, faiz hariç giderleri 1 trilyon 166,6 milyar TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 101,1 milyar TL, vergi gelirleri 922,7 milyar TL, bütçe açığı 245 milyar TL öngörülmüştür. 2021 yılı bütçe ödenekleri 2020 yılına göre yüzde 22,9 artmaktadır. Bu artış yaklaşık 250,7 milyar TL’ye tekabül etmektedir. Temel harcama kalemleri ile yüksek artış olan harcama kalemleri şu şekildedir; sermaye giderleri 2020 yılına göre yüzde 83,3 oranında artarak 56,6 milyar TL’den 103,7 milyar TL’ye yükselmiştir. Başta kamu sermayeli kuruluşlara yapılan sermaye transferleri olmak üzere borç verme giderleri 2020 yılına göre yüzde 40,2 oranında artarak 27,1 milyar TL’den 38 milyar TL’ye yükselmiştir. Personel Giderleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri ile Personel Giderlerini Karşılama Ödeneği’nin toplam bütçe giderleri içindeki payı yüzde 28,6’dır. Kamu personel giderleri enflasyon hedefleri ile kamuda istihdam edilecek yeni personel alımı kapsamında bir önceki yıla göre yüzde 15,3 oranında artarak 385 milyar 10 milyon TL’ye yükselmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan transferler 2020 yılına göre yüzde 18,7 oranında artarak 259,7 milyar TL’ye yükselmiştir. Gelirden Ayrılan Payların toplam bütçe giderleri içindeki payı yüzde 10,4’tür’’ şeklinde konuştu.

Oktay, Milli Eğitim Bakanlığına yüzde 15.7 pay ayrıldığını söyleyerek, ’’Eğitime ayırdığımız kaynağı 2021 yılında 211,4 milyar liraya çıkarıyoruz. Böylelikle bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 15,7’sini tek başına eğitime ayırıyoruz. En temel kamu hizmetlerinden olan eğitim hizmetlerinin yaygın ve kolay erişilebilir olması noktasında çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Diğer taraftan, 2021 yılı bütçemizden öğrencilerimize doğrudan nakdi ve ayni olarak önemli destekler sağlamaya devam edeceğiz. Bu kapsamda tahsis edilen ödenek tutarı 30,1 milyar TL’dir. Bu çerçevede 2 milyon öğrencimizin faydalandığı burs ve öğrenim kredisi için 13,9 milyar lira, bir milyon 256 bin öğrencimizin faydalandığı taşımalı eğitim ve yemek yardım programı için 5,5 milyar lira, 411 bin engelli evladımızın faydalanacağı eğitim programları için yaklaşık 4,8 milyar lira, öğrencilerimize destekleme ve yetiştirme kursu çerçevesinde 1,9 milyar lira, pansiyonlarda barınan 328 bin öğrencimize barınma desteği olarak 1,3 milyar lira, ücretsiz kitap dağıtımı kapsamında 1 milyar lira destek, özel okul desteği kapsamında 891 milyon lira, üniversitelerde uygulanan harç desteği kapsamında 763 milyon lira destek verilecektir’’ dedi.

Sağlık alanında harcamalarını arttırdıklarını kaydeden Oktay, "Ruhen ve bedenen sağlıklı nesillerin yetişmesi için sağlık alanında harcamalarımızı artırdık ve 2021 yılında Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 78 milyar lira, yükseköğretim kurumları sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine 5,1 milyar lira kaynak ayırdık. Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da düşünüldüğünde sağlık alanına ilişkin ayrılan kaynak 238 milyar liraya ulaşacaktır. 2002 yılında yüzde 11,3 olan sağlık harcamalarının bütçe içerisindeki payını 2021 yılında yüzde 17,7’ye çıkarıyoruz. Bu kapsamda 2021 yılında tedavi harcamaları için 123 milyar lira, ilaç harcamaları için 60 milyar lira, aile hekimliği için 11,4 milyar lira kaynak ayırdık’’ diye konuştu.

(Ahmet Umur Öztürk - İbrahim Berat Yılmaz/İHA)