Diyarbakır-Silvan Barajı gövde dolgu çalışması tamamlanması merasimi ile Ergani Barajı, Başlar Barajı ve Ergani İçme Suyu Arıtma Tesisi açılış töreni gerçekleştirildi. Törene Cumhurbaşkanı Erdoğan video konferans yöntemi ile katılırken Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, AK Partili milletvekilleri, kamu kurum müdürleri ile davetliler alanda hazır bulundu.

Etkinlikte konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, barajın da içinde yer aldığı Silvan Projesi’nin, sulama kapasitesi itibariyle de Türkiye’nin Atatürk Barajı’ndan sonraki en büyük tesisi olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Silvan Projesi Barajı’nın kaya dolgusunun tamamlanmasıyla 4’te 3’ü biten barajın birlikte 8 ayrı barajı ve 23 sulama tesisi bünyesinde barındıran 2 milyon 300 bin dekar alanı sulayacak dev bir proje olduğunu ifade etti.

305 BİN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLAYACAK

Diyarbakır merkez, Silvan ve Bismil ilçelerindeki ovaları sulayacak bu projeler sayesinde bölgedeki tarım üretiminde 2-3 katlık bir artış beklediklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu da vatandaşlarımızın gelirlerini aynı nispette yükseleceği anlamına geliyor. İstihdamda sağlayacağı 305 bin kişilik artış ve ekonomiye kazandıracağı yıllık 2 milyar liraya yakın kazançla bu projeler Türkiye için de büyük öneme sahiptir. Tamamı 14 milyarlık bir harcamayla hayata geçirilecek olan Silvan Projesinde henüz yüzde 16 gibi bir gerçekleşme sağlanması büyük bir kayıp olarak görüyorum. Bir süre önce başlattığımız yatırımlarda önceliği tamamlama aşamasında olanlara verme stratejimizi 2021 bütçesiyle bir adamı daha ileriye taşıyoruz. Yüksek katma değerli ve belirli bir gerçekleşme seviyesine ulaşmış projeleri hızla tamamlayarak elimizdeki kaynağı en verimli şekilde kullanmakta kararlıyız. Bu kapsamda Silvan Barajını önümüzdeki yılın sonunda tamamlamayı ve su tutmaya başlamasına planlıyoruz. Aynı bu barajın suyunu diğer barajlara ve ovalara aktaracak Babakaya yer teslimi bugünlerde yapılacak olan Silvan tünellerini de havzada suyun birikmesine paralel şekilde faaliyete geçireceğiz. Proje çerçevesinde 263 bin dekar arazinin sulanmasını sağlayacak tesisler inşa halindedir. Bu yılın sonuna kadar 105 bin dekarlık alanda sulama hizmeti verilmeye başlanacaktır. Projenin diğer safhalarını da hızlandırarak GAP’ın bu sembol eserini süratle bitireceğiz. Bugün açılışını yapacağımız bir diğer tesis olan Başlar Barajı, yaklaşık 29 milyon metreküp su depolama hacmine sahip, 38 bin dekar araziyi sulayacak önemli bir eserdir. Barajlarımızın yüzde 26’sı tamamlanmış durumdadır. Kalan kısmıyla ilgili çalışma ise sürüyor. Yağmurlama ve damlama sistemi ile inşa edilen buradaki sulama sistemleri sayesinde yüzde 60’a varan su tasarrufu yapılacaktır. İlave istihdamı 5 bin kişi, yıllık ilave kazancı 29 milyon lirayı bulacak Başlar Barajı, Bismil ve Silvan’ın köylerine hayırlı olmasını diliyorum. Açılışını yaptığımız Ergani Barajı 14 milyon metreküplük depolama hacmine sahip, 19 bin dekar araziyi sulayacak, 2 bin 500 kişiye istihdam sağlayacak. Ergani’mize kazandırdığımız ve bugün resmi açılışını yaptığımız bir değer eser de içme suyu arıtma tesisidir. Bu tesis 9 köylü birlikte ilçemizin 2045 yılına kadar içme suyu ihtiyacını karşılayacak” dedi.

“DSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE 18 YILDA 10 MİLYAR LİRAYA YAKIN YATIRIM YAPILDI”

Son 18 yılda Diyarbakır’da DSİ Genel Müdürlüğünce yapılan 10 milyara yakın yatırımla 118 tesisin hizmete açıldığını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tamamlanan 4 ayrı içme suyu tesisiyle 123 bin kişinin su ihtiyacı karşılanmıştır. Hizmete aldığımız 88 milyon metreküplük biriktirme hacmine sahip, 3 ayrı barajla şehrimizin topraklarının verimini artırdık. İnşası süren, Silvan, Ambar, Kale, Koludere ve Kuruçay barajlarının tamamı da bitme aşamasındadır. Bugüne kadar hizmete aldığımız 12 sulama tesisiyle 355 bin dekar araziyi sulamaya açarak çiftçilerimize yıllık 250 milyon lira gelir artışı sağladık. İnşallah Diyarbakır’da sulanmayacak tek karış arazi kalmayacak. İnşası süren 13 ayrı sulama projesi de yatırım önceliğimiz arasında yer alıyor. Arazi tapulaştırma ve tarla içi geliştirme faaliyetlerinde yaklaşık 6,5 milyon dekarda tescil işlemini tamamladık. Yapımı biten 58 ayrı dere ıslahı çalışması ile 59 ayrı yerleşim yerini su taşkınından koruduk. Hidroelektrik santrallerinin kurulu gücü 47 megavata, yıllık enerji üretimi 150 milyon kilowat saatte ulaştı. Görüldüğü gibi Diyarbakır’ın sahip olduğu su kaynaklarını ve araziyi bölge halkımıza ve ülkemize en verimli tarım ve enerji faaliyetlerini sürdürecek şekilde yürütüyoruz” diye konuştu.

“BİZİM DE İÇİNDE YAR ALDIĞIMIZ BAZI BÖLGELERDE KURAKLIK TEHDİDİ BAŞ GÖSTERMEKTEDİR”

Dünyada etkisi giderek artan iklim değişikliğinin sonuçlarından birinin Türkiye’nin de içinde yer aldığı bazı bölgelerde kuraklık tehdidinin baş göstermesi olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Geçtiğimiz 10 yılda sıcaklık ölçümü düzenli olarak yapıldığı, son 200 yılın en sıcak dönemini yaşadık. Ülkemiz sanıldığının aksine su zengini zaten değildi. Kuraklık tehdidinin artmasıyla birlikte mevcut kaynakları en verimli şekilde kullanma zorunluluğu doğmuştur. Şayet geçtiğimiz 18 yılda 255 milyarlık bir yatırımla 600 adet barajı ve 423 adet hizmete alarak 45 milyar metreküplük bir depolama hacmine ulaşmamış olsaydık işimiz çok zordu. Karşı karşıya durduğumuz durum bizi alternatif su depolama arayışına yönlendirmektedir. Bu çerçevede yer altı barajları üzerinde duruyoruz. Esasen insanlığın kadim çağlardan beri uyguladığı bu yöntem, kuraklık tehdidiyle birlikte yeniden ön plana çıkmıştır. Biz de ülkemizi bu imkandan en ileri düzeyde faydalandırmak için hızla harekete geçtik. Halen devam eden çalışmalarla 2023 yılına kadar 150 yer altı barajını tamamlamayı hedefliyoruz. Ülkemizi hem küresel afet etkilendiğinden koruyacak hem hedeflerine ulaşmayı sağlayacak eser ve hizmetlerle buluşturmayı sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.

“ESKİ TÜRKİYE’NİN NE ANLAMA GELDİĞİNİ EN İYİ DİYARBAKIR BİLİR”

Bugüne kadar Türkiye’ye kazandırdıkları eserler ve hizmetlerin asıl büyük hamlelerinin sadece altyapısı olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

“Yıllarca bu ülkenin enerjisini ve vaktini iç çatışmalarla, iç kavgalarla heba edenlerin yol açtıkları kayıpları da telafi ederek milletimizin önüne yepyeni bir vizyon koyduk. İnşallah 83 milyon hep birlikte tek yürek, tek bilek olarak hareket etmek suretiyle büyük ve güçlü Türkiye’nin inşasını hızlandırıyoruz. Ülkemizin nereden nereye geldiğini bilen akıl, vicdan sahibi herkes kazanımlarımızın farkındadır. Türkiye’yi es günlerine geri döndürmekten söz eden kaos ve kriz tüccarlarının bu kazanımlara göz diktiklerini biliyoruz. Milletimiz hiç kimsenin demokratik ve ekonomik kazançlarına el uzatmasına izin vermeyecektir. Komşularımız başta olmak üzere nice ülkenin, toplumun yaşadığı zulümleri, acıları bize de tattırmak isteyenleri hayal kırıklığına uğratmaya devam edeceğiz. Eski Türkiye’nin ne anlama geldiğini en iyi Diyarbakır bilir. Bunun için ülke ve millet olarak kendi gündemimize sıkı sıkıya sahip çıkacağız. Elimizdeki imkanların sahip olduğumuz güven ve huzur ikliminin değerini bileceğiz. Bununla birlikte yönümüz hep geleceğe dönük olacaktır. Şimdi önümüzde 2023 hedefleri var.”

“DİYARBAKIR’DAN YÜKSELEN HUZUR, BARIŞ, KARDEŞLİK, DOSTLUK VE SEVGİ HALLERİ DÜNYAYI KUŞATACAK”

Salgınla birlikte ortaya çıkan küresel krizin, Türkiye’nin hedefe olan yürüyüşünü kolaylaştırdığının altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Küresel siyasi ve ekonomik sistemin yeniden yapılanma sürecinde ülkemiz büyük avantajlara sahiptir. Artık dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olma hedefine daha yakınız. Bölgesel ve küresel siyasi, askeri, kültürel, ekonomik bir güç olarak iddiamız her geçen gün daha belirgin şekilde ete kemiğe bürünüyor. Kendi halkıyla birlikte bölgesindeki ve dünyadaki her mazlumların, mağdurların her kökenden, renkten, inançtan insanların umudu olan Türkiye yükselişine şahitlik ediyoruz. Kadim çağlardan beri bölgenin ilim ve irfan yuvası, medeniyet ve refah kapısı olan Diyarbakır, bu yeni dönemde de Türkiye’nin lokomotif şehirlerden olmayı sürdürecektir. Diyarbakır’dan yükselen huzur, barış, kardeşlik, dostluk ve sevgi haleleri dalga dalga tüm bölgeyi ve dünyayı kuşatacaktır. Biz de yaptığımız yatırımlarla, getirdiğimiz hizmetlerle, kazandırdığımız eserlerle Diyarbakır’ın yanında olmaya devam edeceğiz” dedi.

“CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ İLE 973 TESİSİ HİZMETE AÇTIK”

Daha sonra konuşan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ise 81 ilin tamamını memba kalitesinde suya kavuşturduklarını söyledi. Bakan Pakdemirli, “Son 18 yılda, sizin liderliğinizde, 81 ilimizin tamamını memba kalitesinde suya kavuşturduk ve bereketli Anadolu topraklarını da modern sulama sistemleriyle buluşturduk. Bilindiği gibi, su zengini bir ülke değiliz. Kurak ve yarı kurak bir coğrafyada yaşıyoruz. Son yıllarda küresel ısınmanın etkilerini de, ciddi şekilde hissetmeye başladık. Bu nedenle kaynaklarımızdaki her bir damla suyu değerlendirmek ve verimli kullanmak için, Bakanlık olarak, var gücümüzle çalışıyoruz. Son 18 yılda sizin liderliğinizde 600 baraj inşa ettik, 1,8 milyon hektar araziyi suya kavuşturduk. Son 2,5 yılda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle de 72 baraj, 80 gölet ve bent, 225 sulama tesisi, 46 içme suyu tesisi, 45 HES başta olmak üzere, toplam 973 tesisi hizmete aldık. Geçen yıl, pandemiye rağmen, Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı, Kars Barajı ve sulaması, Konya Ovası 1.2.3. kısım sulamaları, Hatay-Reyhanlı ve Gaziantep-Doğanpınar Barajı gibi ülkemizin önemli sulama yatırımlarını tamamladık ve Bakanlık olarak 2021 yılını da “Su ve Sulama Yatırımlarında Hamle Yılı” olarak belirledik ve çalışmalarımızı hızlandırdık. Zat-ı alinizin desteğiyle sulama yatırım bütçemizi, 2,4 kat artışla 15,3 milyar liraya çıkardık. Bu yıl yaklaşık 1,6 milyon dekar araziyi sulamaya açmayı hedefliyoruz. Ayrıca, 25 yeraltı barajımız hazır. Bunu 2023’e kadar 150’ye ulaştırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

“DİYARBAKIR’DA TOPLAM 3 TESİSİ HİZMETE AÇIYORUZ”

Bugün Diyarbakır’da toplam 3 tesisi hizmete açtıklarını ifade eden Bakan Pakdemirli, “GAP’ın en kilit projelerinden biri olan Silvan Barajının gövde dolgu çalışmasını tamamlıyoruz. 7,3 milyar metreküp depolama hacmine sahip Silvan Barajı Projesi, Atatürk Barajı sulamasından sonra ülkemizin en büyük ikinci sulama projesidir. Temelden 175,5 metre yüksekliği ile Kaya Dolgu Baraj tipinde ülkemizin ve Avrupa’nın en yüksek barajıdır. Silvan Barajının büyüklüğünü kısaca anlatmak gerekirse barajda depolanacak su, İstanbul’un yıllık su ihtiyacının 7 katı kadar olacaktır. Barajın yüksekliği katları 3 metre olan 60 katlı bir gökdelene eşittir. 177 kilometrekare yüzey alanı ile Elazığ’da bulunan 85 kilometrekarelik Hazar Gölünün 2 katı yüzey alanına sahiptir. Bugüne kadar gövde dolgu inşası kapsamında tüm işleri tamamladık. Bu yıl içinde baraj gövdesinin ön yüz beton kaplama çalışmalarına başlayacağız. Baraj inşası sırasında terör saldırıları nedeniyle şehit olan tüm çalışma arkadaşlarımızı rahmetle anıyorum. 2022 yılında tamamlanmasını planladığımız Silvan Barajıyla, Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ciddi bir büyüme ivmesi yakalayacaktır. Sulama inşaatları bitene kadar, enerji de üretecek Silvan Barajının zamanla enerji üretimi azaltılarak sulama suyu miktarı, 1,8 milyon m3’e çıkarılacaktır. Silvan Barajı, kanal ve depolama tesislerinin tamamlanmasıyla 2,4 milyon dekar araziyi, diğer bir ifadeyle yaklaşık 5 milyon futbol sahası kadar alanı sulayacaktır. Proje tamamlandığında ekonomimize yıllık 1,9 milyar lira katkı ve yaklaşık 305 bin kişiye istihdam sağlanacaktır” şeklinde konuştu.

BAŞLAR BARAJI DA AÇILDI

Başlar Barajının da açıldığını bildiren Bakan Pakdemirli, konuşmasının devamında şunları söyledi:

“Bugün, ayrıca bulunduğumuz konumdan kuş uçuşu 39 kilometre uzaklıktaki Başlar Barajının da açılışını yapacağız. 30 metre gövde yüksekliği ve 29 milyon m depolama hacmine sahip Başlar Barajından Bismil ve Silvan ilçelerimiz faydalanacaktır. Sulama yatırımlarının ise yüzde 26’sı tamamlanmış olup, proje sonunda toplam 38 bin 200 dekar alan sulamaya açılacaktır. Projenin tamamlanması ile yıllık 30 milyon Liranın üzerinde net gelir artışı ve 5 bin kişiye istihdam sağlanacaktır. Ve bugün son olarak, Ergani ilçemizde 2 önemli tesisin açılışını yapacağız. Birisi, buradan kuş uçuşu buradan 117 kilometre uzaklıktaki Ergani Barajı, diğeri ise 96 kilometre uzaklıktaki Ergani içme ve arıtma suyu tesisidir. 15 milyon metreküp su depolama hacmine sahip Ergani Barajının hizmete girmesiyle bu yıl sulama projesi de hayata geçecektir. Proje sayesinde 19 bin dekar arazi sulanacak, 2 bin 500 kişiye iş imkanı ve ekonomiye yıllık 13 milyon lira ilave katkı sağlanacaktır. Ergani içme ve arıtma suyu tesisi ile Dicle Barajından gelen suları arıtarak vatandaşımıza sunacağız. Ergani’nin içme suyu ihtiyacı 10 milyon metreküptür. 126 milyon liraya mal olan bu tesis sayesinde Ergani ve köyleri 16 milyon metreküp içme suyuna kavuşacak ve 2045 yılına kadar içme suyu ihtiyacı karşılanmış olacaktır.”

Konuşmaların ardından tamamlanan projelerin açılışı gerçekleştirildi.

(Murat Başal - Muhammet Romedi Yılmaz/İHA)