Aralık ayında dolar kurunun 18 lirayı aşmasıyla, gıdadan ipliğe birçok ürüne yüzde 100’ü aşan zamlar yapıldı. Ancak 20 Aralık’ta açıklanan tedbir paketiyle dolar kurunun 11 liranın altına inmesi, yapılan zamların geri alınması beklentilerini artırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz hafta dövizdeki düşüş sonrası marketlere indirim çağrısında bulundu. 20 Aralık’tan bu yana bir haftalık sürede bazı zincir marketler, temel gıda maddelerinde yüzde 10 ile 15 arasında değişen oranlarda indirime gitti.

Sektör temsilcileri ise hammaddesi dövize bağlı olan ve yüksek kurdan tedarik yapan firmaların, ilk etapta indirim yapamayacağını, yüksek kurla alınan hammaddenin işlenip satıldıktan sonra, ancak ikinci hammadde alımında ve dövizin bu seviyede kalması kaydıyla, mart ayında yüzde 30 civarında indirimin yapılabileceğini ifade etti. 

Döviz kurunun düşmesi ile hükümet tarafından yapılan zamların geri alınması çağrısının pozitif anlamda halka moral verdiğini kaydeden TOBB Gıda Sanayi Meclisi Başkanı Necdet Buzbaş, “Bir firma yurt dışından ithal ettiği hammaddeyi 3 aydan aşağı getiremez. Dolar 17 lirayken hammadde alanların teslimatı yeni yapıldı. Bundan nasıl indirim istenebilir ki? Bu gibi firmaların hemen bir indirim yapmalarını beklemek mümkün değil. Aksi takdirde iflas ederler. Ayrıca yapılan doğalgaz ve petrol zamları da var. Bunlardan oluşacak maliyetleri geriye getirmek mümkün değil” dedi.

Gıda sanayinde 3 ay sonra, yani mart ayında yeni döviz kuruyla alınacak hammadde tedariki ile fiyatlarda indirimin mümkün olabileceğine vurgu yapan Buzbaş, “Eğer dolar bu seviyede kalırsa indirim yapılması mümkün. Diğer yandan yerel girdiler olan su, elektrik gibi kalemlere gelen zamları kimse geri almıyor. Üretimin içinde hammadde, ambalaj, enerji ve işçilik gibi girdiler var. Asgari ücret 1 Ocak’ta 4253 lira olacak ve bu da maliyetleri etkileyecek. Dolayısıyla marketlerdeki fiyatların aşağı doğru inişi mart ayını bulur. Yüzde 20 ile 30 arasında fiyatlarda düşüş olması bekleniyor. Bu da dolar kurunun bu seviyede kalması kaydıyla bu geçerli. Sanayicinin korkusu ise şimdi zarar edip indirim yaptığı halde, 15 gün sonra dolar tekrar 17 lira olursa ne olacağıdır” diye konuştu.

Enflasyonun yüzde 21 olduğunu ve önümüzdeki günlerde daha da artmasının beklendiğini dile getiren Buzbaş, enflasyonun arttığı yerde fiyatların geri çekilmesinin mümkün olmadığını vurguladı.